Idare Hukuku

İdare Hukuku, Türkiye’deki kamu yönetiminin işleyiş prensiplerini ve kamu kurumları ile bireyler arasındaki hukuksal ilişkileri konu edinen bir hukuk dalıdır. Bu hukuk dalı, devletin ve diğer kamu tüzel kişilerinin faaliyetlerini düzenler. İdare hukuku; devletin vatandaş üzerindeki yetkilerinin sınırlarını belirler ve vatandaşların kamu otoriteleri karşısındaki haklarını korur. İdare hukuku kapsamında yapılan yargısal denetimler, kamu hizmetlerinin yürütülmesi ve kamunun işlediği alanlarda bireylerin haklarının korunması gibi konular ele alınır.

İdare Hukuku Nedir?

İdare hukuku; devletin idari iş ve işlemlerini, kamu hizmetlerinin yönetimini, kamu güçlerinin kullanılmasını ve bu süreçlerde bireylerin hak ve yükümlülüklerini düzenleyen hukuk dalıdır. Temel olarak kamu idaresinin yapısını, işleyişini ve denetlenmesini konu alır. İdare hukuku, özellikle kamu yararını gözetir ve idarenin her türlü eylem ve işleminin hukuka uygun olmasını sağlamaya çalışır.

İdare Hukukunun Temel İlkeleri

İdare hukuku, bir dizi temel ilkeye dayanır ve bu ilkeler doğrultusunda kamu idaresinin faaliyet göstermesi esastır. Bu ana ilkeler şunlardır:

  • Hukukun Üstünlüğü: İdare, her zaman ve her koşulda, hukuk kurallarına bağlıdır.
  • Eşitlik İlkesi: İdare, eylem ve işlemlerinde bireyleri arasında ayrım yapmaksızın, eşit davranmalıdır.
  • Amaç ve Ölçülülük İlkesi: İdarenin aldığı kararlar belirlenen amaca uygun ve ölçülü olmalıdır.
  • İşlem Güvenliği İlkesi: İdare, iş ve işlemlerinde belirli bir öngörülebilirlik ve güvenliği sağlamak zorundadır.
  • Hizmetin Sürekliliği İlkesi: Kamu hizmetleri, kesintiye uğramadan düzenli bir şekilde yürütülmelidir.

İdare Hukukunun Kaynakları

İdare hukukunun temel kaynakları, yasalar, yönetmelikler ve idari içtihatlar olarak sıralanabilir. Türkiye'de temel idare hukuku kaynağı, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ve ilgili mevzuattır. Bunun yanı sıra, idare mahkemelerinin kararları ve Danıştay kararları da idare hukukunun uygulanmasında önemli bir yere sahiptir.

İdare Hukuku Kapsamında Yargı Yolu

İdare hukuku çerçevesinde alınan idari kararlara karşı yargı yolu genellikle idare mahkemeleri tarafından sağlanır. Bireyler, idari işlemler nedeniyle mağdur olduklarını düşündüklerinde idare mahkemelerine başvurabilirler. İdare mahkemeleri, idari eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunu denetler ve gerekirse iptal eder.

İdare Hukukunun Uygulama Alanları

İdare hukuku, kamu düzeninin sağlanmasından, çevre korunmasına, şehir planlamadan vergi uygulamalarına kadar geniş bir yelpazede uygulama bulur. Kamu hizmetlerinin sunumu, kamusal altyapı projelerinin yürütülmesi, devlet memurlarının görev ve sorumlulukları gibi konular bu hukuk dalının inceleme alanına girer.

İdare hukuku, Türkiye hukuk sisteminde önemli bir yer tutar ve devlet ile vatandaşlar arasındaki ilişkilerin düzenlenmesine yardımcı olur. Vatandaşların haklarının korunması ve devletin hukuk çerçevesinde hareket etmesini sağlar. Bu nedenle, idare hukuku her vatandaşın bilmesi gereken temel hukuk bilgileri arasında yer almalıdır.

Idare Hukuku Hakkındaki İçerikler

Yazı

Afetzede Hak Sahipliği Süreci

Afetzede hak sahipliği süreci: başvuru e-Devlet ve AFAD, şartlar, 60 gün süre, belgeler, itiraz, konut/işyeri borçlandırma, kredi ve sonuçları özetliyoruz.

Soru

Atama iptali

Alt mahkemenin araştırma sonucunda ki kararı "Mahkememizin..... ve..... tarihli ara kararlarıyla "Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı'ndan Davacının FETÖ/PDY terör örgütüne ait örgüt içi iletişim programı (ByLock) kullandığına ya da ankesörlü telefon görüşme kaydı bulunduğuna ilişkin tespit olup olmadığının sorulmasına, var ise tespitlere ilişkin belge ve raporların, (mahiyetleri ve kullanım bilgileri yer alacak şekilde) FETÖ/PDY soruşturmaları kapsamında var ise davacının adının geçtiği ifade tutanaklarının, gerekirse ilgili birimlerden (81 İl Emniyet Müdürlüğü KOM Birimlerinden) temin edilerek Mahkememize gönderilmesinin istenilmesine, Emniyet Genel Müdürlüğü Terörle Mücadele Daire Başkanlığı'ndan; Davacının FETÖ/PDY terör örgütüne ait örgüt içi iletişim programı (ByLock) kullandığına ya da ankesörlü telefon görüşme kaydı bulunduğuna ilişkin tespit olup olmadığının sorulmasına, var ise tespitlere ilişkin belge ve raporların, (mahiyetleri ve kullanım bilgileri yer alacak şekilde) FETÖ/PDY soruşturmaları kapsamında var ise davacının adının geçtiği ifade tutanaklarının, gerekirse ilgili birimlerden (81 İl Emniyet Müdürlüğü TEM Birimlerinden) temin edilerek Mahkememize gönderilmesinin istenilmesine, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'ndan; Davacının müflis Asya Katılım Bankası AŞ’de katılım ya da cari hesabının bulunup bulunmadığının sorularak var ise ilgili belge ve raporların (şahıs, hesap no, hesap açılma tarihi, işlem tarihleri, işlemlerin mahiyeti, tutarı yer alacak şekilde) Mahkememize gönderilmesinin istenilmesine, Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü'nden; Davacının FETÖ/PDY terör örgütüne ait özel öğretim kurum ve kuruluşlarına ilişkin eğitim kaydı ile özel öğrenci yurtları vb. ilişkin kayıt bilgileri (istihbari olanlar dâhil) olup olmadığı sorularak var ise tespitine ilişkin belge ve raporların Mahkememize gönderilmesinin istenilmesine, Hazine ve Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu'ndan (MASAK); Davacının FETÖ/PDY terör örgütü ile ilişkili gerçek (sivil imamlar vb) veya tüzel (Kimse Yok Mu Derneği vb)kişilere bağış ya da para transferinin olup olmadığının sorularak var ise ilgili belge ve raporların (şahıs, dernek/vakıf, miktar ve tarih yer alacak şekilde) Mahkememize gönderilmesinin istenilmesine, Vakıflar Genel Müdürlüğü'nden; Davacının FETÖ/PDY terör örgütüne ait olduğu gerekçesiyle kapatılan vakıflarda üyeliği ya da mütevelli heyeti üyeliği olup olmadığı sorularak var ise ilgili belge ve raporların (şahıs, tarih aralığı ve ilgili kuruluş yer alacak şekilde) Mahkememize gönderilmesinin istenilmesine, Krea İçerik Hizmetleri ve Prodüksiyon Anonim Şirketi'nden; Davacının Digitürk aboneliğinin bulunup bulunmadığı, aboneliği bulunuyorsa bu aboneliği iptal ettirip ettirmediği, iptal ettirmiş ise hangi tarihte iptal ettirdiği, var ise müşteri hizmetleri ile yapılan görüşmenin çözümü ve diğer bilgi ve belgelerin birer örneğinin Mahkememize gönderilmesinin istenilmesine," karar verilmiş, ara kararımıza verilen cevaplarda davacı hakkındaki iddiayı doğrulayacak herhangi bir bilgi ve belgeye yer verilmemiştir. Bunun dışında, gerek UYAP sistemi üzerinden yapılan inceleme neticesinde elde edilen verilerde gerekse dosya kapsamında yer alan bilgi ve belgelerde davacı hakkında halihazırda devam eden soruşturma veya kovuşturma bulunmadığı görülmektedir. Davacı hakkındaki bu istihbari bilgi de tek başına davacının arşiv araştırmasının olumsuz olmasının gerekçesi olamayacaktır. Davacı hakkında yürütülen herhangi bir soruşturma ve kovuşturma bulunmamakta, anılan bilgi notu haricinde bir tespit de bulunmamaktadır. Davalı idarece davacının güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz olduğunu gösterecek davacı hakkında terör örgütlerine irtibatı ve iltisakına yönelik olarak somut bir tespite dayalı herhangi bir bilgi ve belge de gönderilmemiştir. Bu durumda; davacı hakkında devam eden bir adli soruşturma veya kovuşturma bulunmadığı, davacı hakkında anılan istihbari bilgi dışında bir bilginin bulunmadığı, istihbari bilgininin de somut verilere dayalı teyit edilebilir nitelikte olmadığı, dolayısıyla davacının arşiv araştırmasını olumsuz kılacak herhangi bir bilgi ve belgenin dosya kapsamında yer almadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde sebep unsuru yönünden hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Öte yandan; dava konusu işlemin uygulanması, davacının Anayasal çalışma hakkı bakımından telafisi güç veya imkansız zararlara yol açabilir. Açıklanan nedenlerle; hukuka aykırılığı açık olan dava konusu işlemin; uygulanması halinde telafisi güç zararlar doğabileceğinden, 2577 sayılı Kanun'un 27'nci maddesi uyarınca teminat alınmaksızın yürütülmesinin durdurulmasına, kararın tebliğini izleyen günden itibaren 7 gün içerisinde Ankara Bölge İdare Mahkemesi'ne itiraz yolu açık olmak üzere,..... tarihinde oy birliğiylekarar verildi." Üst mahkemenin ise yürütme durdurma kabul kararını kaldırması kararı bu şekildedir. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 27. maddesinin 2. fıkrasında; "Danıştay veya idari mahkemeler, idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, davalı idarenin savunması alındıktan veya savunma süresi geçtikten sonra gerekçe göstererek yürütmenin durdurulmasına karar verebilirler. Uygulanmakla etkisi tükenecek olan idari işlemlerin yürütülmesi, savunma alındıktan sonra yeniden karar verilmek üzere, idarenin savunması alınmaksızın da durdurulabilir. (Ek cümle: 21/2/2014-6526/17 md.) Ancak, kamu görevlileri hakkında tesis edilen atama, naklen atama, görev ve unvan değişikliği, geçici veya sürekli görevlendirmelere ilişkin idari işlemler, uygulanmakla etkisi tükenecek olan idari işlemlerden sayılmaz.Yürütmenin durdurulması kararlarında idari işlemin hangi gerekçelerle hukuka açıkça aykırı olduğu ve işlemin uygulanması halinde doğacak telafisi güç veya imkânsız zararların neler olduğunun belirtilmesi zorunludur. Sadece ilgili kanun hükmünün iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine başvurulduğu gerekçesiyle yürütmenin durdurulması kararı verilemez." hükmü yer almaktadır. Bakılan uyuşmazlıkta, "2023 Yılı Sözleşmeli Gençlik Çalışanı Alımı" sınavına katılıp akabinde gerçekleştirilen sözlü sınav nihai sonuçlarına istinaden başarılı olarak atanmaya hak kazanan davacının, hakkında yapılan arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlandığından bahisle atamasının iptal edilmesine ilişkin 05/11/2024 tarih ve..... sayılı Gençlik ve Spor Bakanlığı işlemi ile 06/11/2024 tarih ve...... sayılı Şanlıurfa Valiliği işleminin uygulanması halinde davacının telafisi güç zararlara uğramasından söz edilemeyeceği, dolayısıyla yukarıda anılan yasa maddesi uyarınca iki koşulun birlikte gerçekleşmediği görülen davada yürütmenin durdurulması kararı verilemeyeceğinden, aksi yönde verilen mahkeme kararında mevzuata uygunluk bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle; davalı idarece yapılan itirazın kabulüne; yürütmenin durdurulmasıtalebinin kabulüne yönelik olarak verilen itiraza konu Mahkeme kararının kaldırılmasına; 2577 sayılı yasanın 27/2. maddesinde aranan koşullar mevcut olmadığından davacının yürütmenin durdurulması isteminin reddine; 2577 sayılı Yasanın 27. maddesi uyarınca,.... tarihinde kesin olmak üzere oyçokluğuyla karar verildi. Alt mahkeme esas kararını açıklayacak bu bilgilere göre mahkemeyi kazanma şansım nedir. Ve esas kararı kaç gün içinde verir.

1
Soru

Atama iptali

2015 yılında khk ile kapatılan bir yurtta kaldığımdan atamam iptal edildi alt mahkemeye iptal davası açtım yürütme durdurmalı alt mahkeme gerekli tüm araştırmaları yaptı herhangi bir somut delile rastlanmadı hakkımda ve yürütme durdurma verildi üst mahkeme ise bu kararı bozdu sebebi ise "Ancak, kamu görevlileri hakkında tesis edilen atama, naklen atama, görev ve unvan değişikliği, geçici veya sürekli görevlendirmelere ilişkin idari işlemler, uygulanmakla etkisi tükenecek olan idari işlemlerden sayılmaz.Yürütmenin durdurulması kararlarında idari işlemin hangi gerekçelerle hukuka açıkça aykırı olduğu ve işlemin uygulanması halinde doğacak telafisi güç veya imkânsız zararların neler olduğunun belirtilmesi zorunludur. Sadece ilgili kanun hükmünün iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine başvurulduğu gerekçesiyle yürütmenin durdurulması kararı verilemez." hükmü yer almaktadır. Bakılan uyuşmazlıkta, "2023 Yılı Sözleşmeli Gençlik Çalışanı Alımı" sınavına katılıp akabinde gerçekleştirilen sözlü sınav nihai sonuçlarına istinaden başarılı olarak atanmaya hak kazanan davacının, hakkında yapılan arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlandığından bahisle atamasının iptal edilmesine ilişkin 05/11/2024 tarih ve...... sayılı Gençlik ve Spor Bakanlığı işlemi ile 06/11/2024 tarih ve..... sayılı Şanlıurfa Valiliği işleminin uygulanması halinde davacının telafisi güç zararlara uğramasından söz edilemeyeceği, dolayısıyla yukarıda anılan yasa maddesi uyarınca iki koşulun birlikte gerçekleşmediği görülen davada yürütmenin durdurulması kararı verilemeyeceğinden, aksi yönde verilen mahkeme kararında mevzuata uygunluk bulunmamaktadır". Bunu öne sürdü. Şimdi ise alt mahkeme esas kararını verecek bu esas kararı verirken nelere bakar, üst mahkemeye uyar mı ve mahkemeyi kazanma şansım nedir.

1
Soru

Atama iptali

Alt mahkemenin verdiği yürütme durdurma kabul kararını üst mahkeme ise bu kararı bozdu. Şimdi ise mahkemenin esas kararını vermesini bekliyoruz. Önümüzde adli tatil var mahkeme esas kararını adli tatilden önce verir mi ve normal şartlarda idare esas kararını kaç gün içinde açıklar bölge idare mahkemesinin kararından sonra

1
Soru

Atama iptali

Atamam iptal edildi sebebi ise khk ile kapatılan yurtta öğrenci olarak kaldığım için. yürütme durdurmalı iptal davası açtım. Alt mahkeme gerekli tüm araştırmaları yaptı 7 farklı kurumdan bilgiler istendi gelen her cevapta benim hakkımda herhangi bir bilgiye rastlanılmadı oldu. Ve mahkeme yürütmeyi durdurma kararı verdi daha sonra daha sonra üst mahkeme kararı bozdu bozma gerekçesi ise telafisi güç zarara uğramayacak olmamdan kaynaklı. Yurtta kaldığım ve ayrıldığım dönemden sonra benim hakkımda soruşturma ve kovuşturma yapılmadı. Sadece istihbari bilgi notu olarak kaldığıma dair bilgi geldi ve kurumlardan istenilen her yazıda somut bir bilgi gönderilmedi somut delil elde edilmedi sadece soyut istihbari bilgi notu olarak kaldı. Üst mahkeme yürütme durdurma kabul kararını bozdu şimdi ise alt mahkeme esas kararını açıklayacak esas kararını kazanma ihtimalim nedir bir de kaybetme olasılığım var mı?

1
Soru

Atama iptali

Alt idare mahkemesi yürütme durdurma kararı verdi daha sonra idari üst mahkeme bu kararı kişi telafisi güç maddi zarara uğramayacak diyip yürütme durdurma kararını bozdu dosyayı alt mahkemeye geri gönderdi esas kararını vermesi için. Alt mahkeme üst mahkemenin verdiği yürütme durdurma bozma kararına uymak zorunda mı alt mahkeme esas kararını açıklarken.

1
Soru

Atama iptali

Alt mahkemenin verdiği yürütme durdurma kararı sonrası üst mahkemenin bu kararı bozması sonrası alt mahkeme nihai kararını kaç gün içinde açıklar.

1
Soru

Atama iptali

Atamam iptal edildi gerekçe ise hakkımda istihbari bir bilgi notundan kaynaklı olduğu öne sürüldü. İlk derece mahkemesi benim hakkımda bu bilgi notuyla ilgili araştırma yaptı ve hiçbir kurumdan bu bilgi notunu destekleyici bir somut delil gelmedi. Mahkeme bundan dolayı bana yürütme durdurma verdi üst mahkeme ise kamu ataması telafisi güç imkansız zarara uğramayacağını öne sürerek yürütme durdurma kabul kararını kaldırdı. İlk derece mahkemesi somut delil bulamadı davayı esastan kazanma şansım nedir.

1
Soru

Atama iptali

Bölge idare mahkemesi yürütme durdurma kabul kararını kaldırdıktan sonra karar ne zaman tebliğ edilir kurumlara. Önce tebliğ mi edilir yoksa alt mahkemenin esas kararı mı beklenir

1
Soru

4/B sözleşmeli personel idari dava açabilir mi ?

kurumumda işçi sendika temsilcisiyle sürtüşme yaşadım ve birkaç gün sonra çalıştığım birimden başka birime tayin teklifim yapıldı. yani resmen mobing yapıldı . Atandığım birimin çalışan kişi sayısı , gönderildiğim birimin çalışan sayısından çok çok fazla ve yoğunluk olarak ikisi de aynı ama ben ihtiyaca binaen gönderildim . 4/B sözleşmeliyim ama idari dava açabilir miyim ? sözleşme feshi gibi bir yaptırımı olur mu ?

1
Soru

Memuru işten atılma

sözleşmeli memur olarak bir kurumda çalışıyorum uyarma ve kınama cezam vardı bugün sözlü olarak işten çıkarıldığım söylendi ve bununla igili öncesinde hiçbir tebliğ yapılmadı dava açarsam kazanabilir miyim

1
Soru

Kurumlar arası geçiş hakkkında

Bakanlık kontrolör ünvanında 5 yıldır çalışan birisi. üniversitelere kurumlar arası baskılar talep edebilir mi? Kurumlar arası geçiş için dilekçe vermesi durumunda üniversitede hangi kadroya geçişi mümkün olabilir?

1
Soru

Atanma

Merhaba . 6 sene önce yapılan intihara teşebbüs sağlık bakanlığına atanmamda sorun olur mu

1
Soru

İdari Disiplin Soruşturması

Kamuda çalışan memurlara disiplin soruşturması açıldığında: 1-Disiplin soruşturmasında kaç kez savunma alınması gerekmektedir (yazılı veya sözlü farkeder mi)? Soruşturma ne kadar sürede tamamlanır? 2- Disiplin soruşturması devam ederken kurumu ve işleyişteki hataları kamu denetçiliği kurumuna bildirebilir miyiz? Kamu denetçiliğinde süreç ne kadar sürede tamamlanır ve kuruma bir ceza verilir mi? 3- Disiplin cezası alınırsa bir üst merci olarak nereye başvurulmalıdır , süresi nedir? 4-Disiplin cezasına karşı dava açılırsa ve aynı süreçte de kamu denetçiliğine başvurulmuşsa dava süreci nasıl ilerler? 5-Dava sonucunda kazanılırsa avukat ücreti karşı kurumca memura ödenir mi? Dava sonucunda kaybedilirse memurun kuruma ödeyecekleri ve ücretleri tam olarak nedir? 8- Amir süreçle ilgili konuşmak üzere memuru makamımıza çağırırsa memur gelmek zorunda mıdır? Gelmezse işleyiş nasıl devam eder? Amir memura hakaret etmişse süreç nasıl ilerler? 9-Amirin konuşma esnasında memura söylediklerini memurun ispat etme yöntemi var mıdır? 9-amir ile memur arasındaki telefon görüşmelerinin kaydı ve dökümünü (içeriğini)memur elde edebilir mi? nerden ? nasıl? Teşekkür ederim.

1
Soru

ösym ile ilgili soru

yeni bir bölüm okumak için kendi üniversite kaydımı sildirmeye gittim 10 gün oldu fakat ben ÖSYM/yök de hala üniversite okuyor olarak gözüküyorum ve bu durum kayıt döneminde de böyle gözükürse ben yeni bölümüme kayıt yapamayacağım bu durumda kimi dava edebilirim, dava etme hakkım var mıdır?

1
Soru

MEMUR CAN GÜVENLİĞİ

Bir yıldır tehdit aldığım kişiler hakkında şikayetçi olup delil ve tüm konuşma geçmişini sundum iki erkek tarafından sürekli tehdit ve hakaret işittim hemşireyim.657 ye tabiyim.Buna dayanarakta koruma tedbiri isteyip iş değişikliği talebinde bulundum.Hakim reddetti aile içi şiddet ve cinsiyete dayalı ısrarlı takip olmadığı gerekçesiyle.İdari ve mülki amir tarafından alınacak belge ile can güvenliği bulunmayan memurların da yer değiştirmesinde engel yoktur hükmü olmasına rağmen bahsedilen konudan dolayı red yemiş olmama itiraz etmem gerekiyor hangi kanuna dayanıp itiraz edebilirim lütfen yardımcı olur musunuz?

2
Soru Sor Danışmanlık Talep Et