Avukatlık Vekaleti Nedir ve Nasıl Çıkartılır?

Avukatlık vekaleti, bir kişinin başka bir kişiye veya avukata belirli hukuki işlemleri yapabilmesi için yetki verdiği resmi bir belgedir. Bu vekalet, özellikle hukuki süreçlerde oldukça önem taşır, çünkü vekil, vekalet veren kişinin adına hukuki adımları atabilir. Vekaletname çıkartmak için öncelikle notere başvurmak gerekmektedir. Kimi durumlarda konsolosluklardan da vekaletname çıkarılabilir.

Bir vekaletname çıkartmak için gerekli belgeler arasında kimlik belgeniz (nüfus cüzdanı, pasaport, ehliyet), avukat bilgileri ve bazı durumlarda resimler yer alır. Vekaletname türüne bağlı olarak, genel veya özel vekaletname düzenlenebilir. Genel vekaletname geniş yetkiler sunarken, özel vekaletnamede belirli işlemler için yetki tanınır.

Not: Vekaletname işlemi sırasında noter tarafından belirlenen ücretlerin ödenmesi gerektiğini unutmayın.

Avukatlık vekaletinin tanımı

Avukatlık vekaleti, bir kişinin kendi adına hukuki işlemler yapması için bir avukata verdiği yazılı yetkidir. Avukatlık vekaletnamesi sayesinde avukat, müvekkili adına adliyede, resmi dairelerde, icra dairesi, noter ve tapu işlemlerinde hukuken geçerli yetkilere sahip olur. Bu belge sayesinde avukatınız sizi temsil edebilir, dava açabilir, savunma yapabilir, belge sunabilir veya ilgili işlemleri tam yetkiyle sürdürebilir. Avukatlık vekaletnamesi, noter veya konsolosluktan alınan resmi bir belgedir ve üzerinde açıkça hangi yetkilerin verildiği yazılıdır.

Avukatlık vekaletinin hukuki dayanağı

Avukatlık vekaletinin hukuki temeli, Türkiye’de özellikle 1136 sayılı Avukatlık Kanunu ve Türk Borçlar Kanunu’na dayanır. Bu kanunlar, bir kişinin başka bir kişiye (burada avukata) kendi adına işlemler yapabilmesi için vekalet verebileceğini düzenler. Özellikle Avukatlık Kanunu'nun 35. ve devamı maddelerinde, avukatın müvekkilini temsil etmesi için bir vekaletname sunmasının zorunlu olduğuna vurgu yapılır. Borçlar Kanunu ise genel vekalet ilişkisini ve tarafların hak ve yükümlülüklerini açıklar. Vekaletname olmadan avukat, müvekkili adına resmi işlemler veya davalarda hareket edemez.

Vekalet vermenin yasal önemi

Vekalet vermenin yasal önemi oldukça büyüktür. Çünkü ancak geçerli bir vekaletname ile avukatınız, sizin adınıza hukuki işlemler yapabilir. Özellikle hukuki davalar, icra takipleri, tapuda alım satım, boşanma, miras, şirket kuruluşu gibi işlemler için avukatlık vekaletnamesi gereklidir. Eksik, yanlış veya yetkiyi kapsamayan bir vekaletname, işlemin geçersiz olmasına veya uzamasına yol açabilir. Ayrıca bazı işlemler için özel ve açık yetkiler içeren vekaletname istenmektedir. Yasal açıdan, usulüne uygun düzenlenmiş bir vekaletname, hem avukatın sizi temsil etmesini hem de sizin haklarınızın güvence altında olmasını sağlar.

Bu nedenle, avukatınızla çalışmadan önce mutlaka güncel, doğru ve kapsamlı bir vekaletname çıkarılması büyük önem taşır.

Avukatlık Vekaletinin Türleri

Genel vekaletname

Genel vekaletname, avukata geniş bir yetki tanıyan resmi bir belgedir. Bu vekaletname ile avukat, vekil eden adına mahkemede temsil, dava açma, savunma yapma, icra takipleri gibi birçok işlemi yürütebilir. Genel vekaletname, adından da anlaşılacağı gibi, sadece tek bir konuda değil, birçok alanda avukata yetki verir. Bu nedenle, genellikle vekaletnamenin içeriği dikkatlice okunmalı ve hangi işlemler için geçerli olduğu iyi anlaşılmalıdır. Özellikle davalarda ve farklı yasal süreçlerde genel vekaletname, avukatın işini oldukça kolaylaştırır.

Özel vekaletname

Özel vekaletname ise, yalnızca belirli bir işlem veya konu için verilen vekalettir. Örneğin, sadece bir boşanma davası, bir tapu işlemi, araç satışı veya miras davası gibi tekil bir iş için kullanılabilir. Avukata özel bir işlem için vekaletname verildiğinde, avukat sadece o işlemi vekâleten yürütme hakkına sahip olur. Özel vekaletnamede işin veya davanın açık şekilde belirtilmesi ve gerekli özel yetki maddelerinin eklenmesi gerekir. Özellikle mal alım-satımında, şirket işlemlerinde veya aile-kişisel konularda bu tür vekalet çok tercih edilir. Eğer ek işlemler için yetki vermek isteniyorsa, her biri için ayrıca özel yetki maddesi yazılması gerekir.

Süreli ve süresiz vekaletler

Süreli vekaletname, avukatlık yetkisinin belli bir tarih aralığıyla sınırlandırıldığı belgedir. Örneğin, “Bu vekaletname, 1 yıl geçerlidir” gibi bir maddeyle süresi açıkça belirtilir. Böylece verilen yetkinin sadece belirtilen süre boyunca kullanılması sağlanır. Özellikle tek seferlik işler ve geçici temsil durumlarında süreli vekalet tercih edilir.

Süresiz vekaletname ise, belirli bir sona erme tarihi olmadan verilir ve vekalet veren kişi tarafından iptal edilene ya da yasal nedenlerle sona erene kadar geçerlidir. Süresiz vekaletler, genellikle uzun süreli davalar, sürekli takip gerektiren hukuki işler veya belirli süre kısıtlamaları gerektirmeyen işlemler için uygundur.

Vekaletnamede “süreli” veya “süresiz” olup olmadığı mutlaka belirtilmelidir, aksi halde vekaletname genellikle süresiz kabul edilir. Bu da avukatın yetkileri açısından büyük bir fark yaratabilir. Özellikle hangi işler için, ne kadar süreyle vekalet verildiği noktasına dikkat edilmelidir.

Avukat seçimi ve dikkat edilmesi gerekenler

Avukat seçimi, avukatlık vekaleti vermeden önce atılması gereken en önemli adımdır. Bir avukata vekaletname vermek, haklarınızı ve menfaatlerinizi bir başkasının korumasını sağlamak anlamına gelir. Bu nedenle avukat seçerken, öncelikle avukatın baro siciline kayıtlı olduğuna emin olmalısınız. Ayrıca avukatın daha önce benzer konularda deneyimi olup olmadığını sormak faydalı olacaktır.

Avukatlık vekaletini vereceğiniz kişinin uzmanlık alanı, iletişim şekli ve müvekkiline yaklaşımı çok önemlidir. Özellikle dava türüne uygun birini seçmelisiniz. Avukatlık vekaletinde ismi veya baro sicil numarası mutlaka açık şekilde yer almalı ve yanlış yazılmamalıdır. Aksi halde vekaletnameniz geçersiz olabilir.

Vekaletname çıkarılırken verilen yetkilerin genişliği ve özel yetki içerip içermediği dikkatle incelenmelidir. Çok geniş yetki vermek yerine, sadece ihtiyacınız olan işlemler için yetki vermeniz daha güvenli olur. Ayrıca, avukatlık ücretlerini ve noter masraflarını önceden öğrenip anlaşmaya varılması tavsiye edilir.

Özetle, avukat seçimi yaparken; baro kaydını, deneyimini, uzmanlık alanını, iletişimini ve vekalet kapsamınızı dikkatlice değerlendirmeniz gereklidir. Unutmayın ki, yanlış veya eksik yetki verdiğinizde işlemlerinizde sorun yaşayabilirsiniz.

Hangi işlemler için vekalet gerekir?

Vekaletnameler genellikle bir avukatın sizin adınıza adli veya idari işlemlerde bulunması için gereklidir. Özellikle dava açmak, davayı takip ettirmek, icra işlemlerinde bulunmak, tapu veya miras işlemleri, boşanma gibi aile hukuku işleri, şirket temsil yetkisi gibi birçok durumda avukata vekalet verilmesi zorunludur.

Dava sürecinde mahkemelerde avukatın sizi temsil etmesi için mutlaka noter onaylı bir avukatlık vekaletnamesi gerekir. İcra takiplerinde de avukatınıza vekalet vermeden işlem başlatamazsınız. Ayrıca taşınmaz alım-satım işlemleri, veraset işlemleri, şirket kuruluşu ya da şirket adına davalarda vekaletname olmazsa olmazdır.

Bazı işlemler için özel yetki gerektiren vekaletname hazırlanmalıdır. Örneğin, boşanma davası, taşınmaz satışı, miras paylaşımı veya şirket yönetim işlemleri için vekaletnamenize özel yetki eklenmelidir. Aksi halde, sadece genel vekaletname ile bu işlemler yapılamaz.

Kısacası, avukatlık vekaleti genellikle aşağıdaki işlemler için gerekir:

• Dava açma ve takip etme
• İcra takibi işlemleri
• Tapu ve taşınmaz alım-satım işlemleri
• Boşanma ve aile hukuku davaları
• Miras işlemleri ve paylaşım
• Şirketlerin temsili ve ticari işlemleri

Her türlü önemli hukuki işlemde hata yapmamak için mutlaka avukata vekalet verilerek işlemler yürütülmelidir. Böylece hem yasal süreçler hızlanır hem de hak kaybı yaşama riskiniz azalır.

Avukata Vekalet Verme Süreci

Adım adım vekaletname çıkarma süreci

Adım adım vekaletname çıkarma süreci, genellikle aşağıdaki gibi ilerler: Öncelikle avukat seçimi yapılır ve vekaletname verilmek istenen avukatın bilgileri alınır. Daha sonra kimliğinizle birlikte en yakın notere ya da yurt dışındaysanız konsolosluğa başvuru yapılır. Gerekli belgeler ibraz edilir ve hangi işlemler için vekalet yetkisi verileceği belirtilir. Son olarak, vekaletname noter veya konsolosluk memuru huzurunda hazırlanır, imzalanır ve resmiyet kazanır. [Kaynak: Kandemir Hukuk, Harbiye Hukuk, Kadim Hukuk, Tahancı Hukuk]

Noterde vekaletname çıkarma

Noterde vekaletname çıkarma işlemi için, vekalet verecek kişi bizzat noterliğe gider. Yanında T.C. kimlik kartı veya pasaportu bulunmalıdır. Vekalet verilecek avukatın adı, soyadı ve barosu noter görevlisine bildirilir. Hangi işlemler için vekalet verileceği anlatılır; örneğin “Boşanma davası”, “Gayrimenkul satışı” gibi. İki adet vesikalık fotoğraf istenebilir (özellikle boşanma, taşınmaz satış vekaletlerinde). Noter, kimlik bilgilerinizi doğrular, vekaleti okur ve imzalatır. Noter ücreti ödenir, ardından imzalı vekaletnamenin aslı ve bir sureti size teslim edilir. Avukatınızla paylaşmayı unutmayın.

Konsoloslukta vekaletname çıkarma (Yurt dışı)

Konsoloslukta vekaletname çıkarma işlemi için önce www.konsolosluk.gov.tr üzerinden randevu alınır. Yenilik olarak, bazı ülkelerde apostil şerhli belgelerle işlem yapılabiliyor. Randevu günü, başvuru şahsen konsolosluğa yapılır. Yanınızda pasaport veya kimlik ve Türkiye'deki avukatın adı, soyadı, barosu ve T.C. kimlik numarası olmalıdır. Gerekli durumlarda fotoğraf da istenebilir. Konsolosluğun hazırladığı vekaletnameyi okuduktan sonra imzalamanız istenir ve işlem sonunda size, Türkiye'de geçerli noter onaylı vekaletname verilir. Eğer konsolosluğa gidemiyorsanız, yerel noterde düzenlenen vekaletnameye apostil şerhi yaptırabilirsiniz.

Online/dijital vekalet işlemleri (varsa)

Online ya da dijital vekalet işlemleri henüz avukat vekaletnameleri için tam anlamıyla mümkün değildir. E-devlet sistemiyle bazı kamu işlemleri için sınırlı dijital vekalet verilebilmekte, ancak taşınmaz, dava vekaleti gibi işlemler için kesinlikle notere şahsen gitmek gerekir. e-Noter Platformu üzerinden ihbarname, ihtarname gibi bazı resmi evraklar düzenlenebiliyor, ancak avukata dava vekaleti verilmesi halen fiziki onay gerektirir. UYAP Avukat Portal ile avukatlar dijital işlemler yapabilir ancak müvekkilin vekalet vermesi halen klasik imzayla olmalıdır. [Kaynak: Ataylar Avukatlık, e-devlet, TNB]

Gerekli belgeler ve bilgiler

Kimlik, fotoğraf, vekil bilgisi

Vekalet işlemleri için TC kimlik numarası olan yeni kimlik, pasaport veya ehliyet gereklidir. Vekil (avukat) için ise ad-soyad, eğer biliniyorsa baro sicil numarası veya bağlı bulunduğu barosu yeterlidir. Boşanma, taşınmaz satışı veya özel işlem gerektiren durumlarda genellikle 2 vesikalık fotoğraf istenir. Noter ya da konsolosluk ek belge talep edebilir.

Şirketler ve tüzel kişiler için ek gereklilikler

Şirketler adına avukata vekaletname verilecekse, şirket yetkilisinin imza sirküleri, ticaret sicil gazetesi ve yetki belgesi gerekmektedir. Şirket temsilcisiyle birlikte noter ya da konsolosluğa gidilmeli, hem kimlik hem de şirketin resmi belgeleri ibraz edilmelidir. Tüzel kişilerde, şirketin ünvanı, temsilcinin adı-soyadı, yetki derecesi açıkça belirtilmelidir.

Kısaca özetleyecek olursak; en önemli belgeler kimlik ve vekil bilgisidir. Şirketler için ayrıca imza sirküleri ve temsilcinin yetki belgeleri gerekir. İşlem sırasında herhangi bir sorun ya da yanlışlık çıkmaması için belgeleri eksiksiz götürmek her zaman işinizi kolaylaştırır.

Vekaletnamede Bulunması Gereken Bilgiler

Vekil(ler) ve vekalet veren kişinin bilgileri

Vekaletnamede bulunması gereken en temel bilgilerden biri hem vekilin hem de vekalet verenin kimlik bilgileridir. Bu bölümde, ad ve soyad, doğum tarihi, T.C. kimlik numarası, adres gibi bilgiler eksiksiz ve doğru şekilde yazılmalıdır. Eğer vekil birden fazla kişi ise, her birinin ayrı ayrı bilgileri belirtilmelidir.

Vekalet veren kişi, tüzel bir kişi yani bir şirketse; şirketin unvanı, ticaret sicil numarası ve temsilcinin kimliği de mutlaka yer alır. Bilgilerde yapılacak bir hata, vekaletnamenin geçersiz sayılmasına veya işlem yapılmasının engellenmesine neden olabilir. Bu yüzden özellikle isimlerde harf hatalarına, yanlış numaralara dikkat etmek gerekir.

Yetki kapsamı ve sınırları

Vekaletnamede en çok dikkat edilmesi gereken konulardan biri yetki kapsamı ve sınırlarıdır. Yani, vekile hangi işlemlerde ve ne ölçüde yetki verildiği açıkça yazılmalıdır. Vekalet sadece belirli bir dava için mi yoksa genel tüm hukuki işlemler için mi verildiği mutlaka belirtilmelidir.

Bazı işlemler için vekilin özel olarak yetkilendirilmesi gerekir. Mesela, bir taşınmaz satışı için noterde "satmaya, devir ve ferağ vermeye" özel yetkiyle yazılması zorunludur. Vekaletin sınırlarını iyi belirlemek, güvenlik açısından da önemlidir. İstemediğiniz bir işlemde kullanılmaması için gereksiz genel yetkilerden kaçınılmalıdır.

Süre, özel yetkiler ve varsa ek şartlar

Vekaletnamede mutlaka belirtilmesi gereken başka önemli bir husus da vekaletin süresi ve varsa özel yetkilerdir. Vekalet, süresiz olarak verilebileceği gibi, belli bir işlem ya da süreyle de sınırlanabilir. Eğer belirli bir tarih belirtmek isterseniz, bunu açıkça vekaletnamede yazdırmalısınız.

Özel yetkiler ise, normal işlemler dışında ayrıca izin verilmesi gereken konular içindir. Taşınmaz satışı, banka işlemleri, dava açma gibi işlemler için mutlaka ayrı ayrı özel yetki cümleleri yazılmalıdır. Ayrıca, istenen başka şartlar da (örneğin sadece bir şehirde geçerli olması gibi) belirtilmek istenirse, bu da açıkça eklenmelidir.

Bu bilgilerin eksiksiz ve doğru olması, hem vekilin rahatça iş yapmasını hem de sizin haklarınızın korunmasını sağlar. Özellikle özel yetki gerektiren işlemler için “açık yetki” şartına dikkat etmek gerekir.

Özel Yetki Gerektiren Vekalet Durumları

Gayrimenkul/taşınmaz işlemleri

Gayrimenkul işlemleri için avukata vekalet verirken, özel yetki şarttır. Tapuda alım-satım, bağış, ipotek koyma veya kaldırma gibi işlemler için vekaletnamede açıkça "taşınmaz alım-satımı" veya ilgili işlem detayları yazılı olmalıdır. Genel vekaletler bu tür işlemler için yeterli değildir, mutlaka ilgili taşınmazın ada/parsel bilgileri ve işlem türü belirtilmelidir. Tapu müdürlükleri, eksik veya genel yetkili vekaletleri kabul etmez, bu nedenle vekalet hazırlanırken mutlaka ilgili hususlara dikkat edilmelidir.

Boşanma ve aile hukuku işlemleri

Boşanma davaları ve aile hukuku işlemleri de özel yetki gerektirir. Avukata sadece "dava açma" yetkisi vermek yeterli olmaz. Boşanma, velayet, nafaka, tazminat ve anlaşmalı boşanma hususları için vekaletnamede tek tek ve açık olarak bu yetkilerin verilmiş olması gerekir. Mahkemeler ve avukatlar bu tür işlemlerde hem davayı açabilmek hem de hüküm ve sonuç doğuracak işlemleri yerine getirmek için vekaletnamede ilgili yetkiyi arar. Anlaşmalı boşanmalarda ayrıca protokol imzalama yetkisi de özel olarak vekaletnamede belirtilmelidir.

Tapu, miras, şirket temsil yetkisi

Tapu işlemleri, miras işlemleri ve şirketlerin temsili gibi önemli işlemler için de yine özel yetki gerekir. Örneğin, bir kişinin başka birini tapuda temsil etmesi için vekaletnamede açıkça tapu işlemlerine ilişkin detaylar bulunmalıdır. Miras paylaşımı, intikal işlemlerinde de "miras paylaşma ve intikal işlemleri" yetkisinin açıkça belirtilmesi gerekir. Şirketlerde ise müdür atama, genel kurulda temsil gibi işlemler için vekaletnamede bu yetkiler tek tek yazılmalıdır. Ticaret sicil işlemleri gibi resmi işlemlerde özel yetkisiz vekaletler kabul edilmez.

Noterde düzenleme şeklinde yapılan vekaletler

Bazı vekaletler sadece "düzenleme şeklinde" noterde düzenlenir. Özellikle gayrimenkul satışı, bağış gibi işlemler için hazırlanacak vekaletnameler, noterde düzenleme şeklinde hazırlanmalıdır. Düzenleme şeklindeki vekaletnamelerde hem vekil hem de vekalet veren şahsen noterde hazır bulunur ve karşılıklı imza atılır. Bu tür vekaletler, diğer vekaletlere göre daha yüksek bir güvenilirlik ve geçerlilik sağlar. Ayrıca sahteciliğin önlenmesi için de devlet tarafından zorunlu tutulmuştur. Özellikle tapu, taşınmaz satışı ve devri için bu prosedüre dikkat edilmelidir.

Avukatlık Vekaletinin Geçerlilik Şartları

Noter onayı ve geçerlilik süresi

Noter onayı, avukatlık vekaletnamesi için en temel geçerlilik şartıdır. Noterden onaylı olmayan bir vekaletname ile avukat hiçbir resmi işlem yapamaz. Vekaletnameyi çıkarırken mutlaka Türkiye’de veya yurt dışında yetkili bir notere başvurmak gerekir. Vekaletnamenin üzerinde noter kaşesi, tarihi ve imza mutlaka yer almalıdır. Bu bilgiler olmadan vekaletname geçersiz sayılır.

Geçerlilik süresi ise vekaletnamenin türüne ve içeriğine göre değişir. Eğer vekaletnamede belli bir süre belirtilmemişse, çoğu zaman süresiz olarak kabul edilir. Ancak, bazı işlemler için (örneğin, tek seferlik dava veya özel bir işlem) vekaletnameye bir geçerlilik süresi eklenmiş olabilir. Bu süre geçtiğinde, vekilin yetkisi otomatik olarak sona erer. Taraflar isterse, vekaletnameye başlangıç ve bitiş tarihlerinin açık şekilde yazılmasını da isteyebilir.

Unutulmamalı: Vekalet veren kişi, istediği zaman notere başvurarak vekaleti iptal de edebilir. Vekil de aynı şekilde istifa edebilir. Ancak, vekalet yine de noter onayı olmadan kullanılamaz.

Yurt dışından verilen vekaletnamelerin geçerliliği

Yurt dışında yaşayan kişiler de Türk avukatlara vekalet verebilir. Yurt dışından verilen vekaletnamelerin geçerliliği için bazı özel şartlar aranır:

• Kişinin bulunduğu ülkedeki Türk Konsolosluğu’ndan düzenlenmiş veya onaylanmış vekaletname hazırlanması gerekir.
• Eğer konsoloslukta hazırlanamadıysa, başka bir ülke noteri tarafından düzenlenen vekaletnamenin apostil şerhi bulunması zorunludur (Apostil, Lahey Sözleşmesi’ne taraf ülkeler için geçerlidir).
• Türkçe çevirisiyle birlikte Türkiye’deki notere onaylatılması gerekir.
• Konsoloslukta verilen vekaletnameler doğrudan geçerli olur ve ekstra işleme gerek kalmaz.

Bütün bu şartlar karşılandığında, yurt dışında düzenlenen vekaletname Türkiye’de tıpkı Türkiye’de noter huzurunda alınmış gibi geçerli olur. Eksik veya yanlış işlem yapıldığında, adli veya tapu gibi işlemler gecikebilir, bu yüzden detaylara dikkat etmek gerekir.

Özetle, noter onayı ve gerekli uluslararası belgeler, avukatlık vekaletnamesinin hem Türkiye’de hem yurt dışında geçerliliğinin temelini oluşturur.

Yanlış ve eksik bilgi riskleri

Vekalet verirken yanlış veya eksik bilgi vermek çok ciddi sorunlara yol açabilir. Vekaletnamede yazılan tüm bilgiler doğru ve güncel olmalı. Avukatın adı, soyadı, baro sicil numarası yanlış yazılırsa belge geçersiz sayılır. Vekalet veren kendi kimlik bilgilerini ve iletişim bilgilerini de tam ve eksiksiz yazdırmalı. Adres, T.C. kimlik numarası ve varsa şirket bilgileri kesinlikle hatasız olmalı. Eksik bilgi nedeniyle beklenmedik yetkilendirmeler ya da yanlış kişilere verilen vekalet gibi istenmeyen sonuçlar doğabilir. Özellikle hangi iş için vekalet verdiğinizi ve hangi konuda yetki tanıdığınızı açıkça belirtiniz. Unutmayın, yanlış verilen vekaletle işlem yapan bir avukat anında büyük zararlara yol açabilir.

Özel yetki maddeleri

Vekaletnamede bazı işlemler için özel yetki maddesi eklenmesi zorunludur. Örneğin; boşanma, tapu işlemleri, mirasın reddi, taşınmaz alım satımı, şirket kuruluşu, feragat, kabul, sulh, tahkim gibi önemli işlemlerde vekile özel yetki verilmesi gerekir. Sadece “genel vekalet” verildiğinde, avukatınız bu özel işlemleri otomatik olarak yapamaz. Bu tür işlemler varsa, vekaletnameye “boşanma davası açmak ve takip etmek”, “taşınmaz satışı yapmak”, “mirası reddetmek” gibi net bir şekilde özel yetki cümleleri ekletilmeli. Her iş ve işlem için yetki sınırı notere açıkça bildirilmelidir. Aksi halde bazı davalar ya da işlemler sırf özel yetki eklenmediği için sonuçsuz kalabiliyor.

Vekaletnamenin kapsamı ve sınırlandırılması

Vekaletnamenin kapsama alanı çok önemlidir. Sadece gerekli işleri kapsayacak kadar yetki vermek en güvenli yoldur. Gereksiz yere geniş ya da süresiz genel vekaletname vermek büyük riskler içerir. Vereceğiniz vekalet, sadece “örneğin, boşanma davası” veya “tek bir taşınmazın satışı” gibi açıkça belirtilen işlemleri kapsayabilir. Eğer diğer konuları için yetki vermek istemiyorsanız mutlaka bunu söyleyip vekaletnamede sınırlandırma yapmalısınız. “Sadece belirtilen dosya için geçerli” ya da “yalnızca aşağıdaki taşınmaz için” ifadeleriyle kapsam daraltılabilir. Vekalet kapsam dışı işlerde kullanılmasın istiyorsanız bunu net şekilde yazdırın. Gerekirse süre de koyabilirsiniz.

Güvenli avukat seçimi ve dolandırıcılık uyarıları

Güvenli bir vekalet süreci için dikkatli avukat seçimi şarttır. Avukatınızın gerçekten ruhsatlı, baroya kayıtlı ve alanında uzman olmasına dikkat edin. Baro kaydı sorgulanabilir. Asla sosyal medyadan, referanssız veya “dava garantisi veririm” diyen kişilerden uzak durunuz. Ücret, yetki ve süreci yazılı olarak isteyin. Hiçbir zaman boş ya da kopya vekaletname vermeyin. Avukatınıza vermeniz gereken kimlik bilgileri dışında başka belge paylaşmayın. Dolandırıcılar genelde internet ya da tanıdık aracılığıyla kendilerini avukat olarak tanıtabilir; kimliğinden, ruhsatından emin olun ve şüpheden kaçının. Size ulaşan veya sizden para talep eden kişilere dikkat edin. Her işlemi noter ve resmi kurumlar üzerinden yapın. Gerekirse Baro’dan o avukat hakkında bilgi alın ve haklarınızı öğrenin.

Noter ücretleri

Noter vekaletname ücretleri 2025 yılı itibarıyla güncellenmiştir. Özellikle avukata vekalet verme işleminde noter ücretleri, vekaletnamenin türüne ve kapsamına göre değişiklik gösterebilir. 2025 yılında genel bir vekaletname için noter ücreti genellikle 834 TL olarak belirlenmiştir. Bu tutar, vekaletnamenin içine eklenen yetki ve işlemlere bağlı olarak artabilir. Tapu işlemleri, boşanma ya da şirket işlemleri gibi özel durumlar için verilecek özel vekaletnamelerde ise ücretler 1.500 TL'ye kadar çıkabilmektedir. Eğer yalnızca basit bir vekaletname verilecekse, noterlerin aldığı minimum işlem ücreti 44,56 TL'dir ancak bu genellikle pratikte kullanılmaz. Sonuç olarak, en çok ödenen ücret aralığı 834 TL ile 1.500 TL arasında değişmektedir ve noterler bu ücretlere harç, damga vergisi gibi ekleri de ilave edebilirler.

Avukatlık vekaletname ücretleri ve 2025 güncel tablosu

Avukatlık vekaletname ücretleri iki başlıkta düşünülmeli: Birincisi, noterde avukata vekaletname çıkarmanın ücreti; ikincisi ise bir davayı veya hukuki işlemi takip etmek için avukata ödenen avukatlık asgari ücret tarifesi. 2025 yılı için noterde avukat vekaleti düzenleme ücreti yine 834 TL civarından başlamakta, içerik ve özel yetkilere göre artabilmektedir.

Dava ve hukuki süreçlerde ise Türkiye Barolar Birliği'nin yayımladığı asgari ücret tarifesi dikkate alınmalıdır. Örneğin;

• Sulh hukuk mahkemesi işlerinde avukatlık asgari ücreti: 22.500 TL
• Asliye hukuk ve icra mahkemelerinde: 30.000 TL
• Ağır Ceza Mahkemesi’nde: 60.000 TL’ye kadar çıkabilmektedir. Bu tutarlar, davanın türü ve zorluğuna göre yukarı çıkabilir; ayrıca her yıl Barolar Birliği tarafından yayımlanan güncel tabloya bakılarak hareket edilmelidir. Ayrıca, avukatlar kendi belirledikleri ücretler ile müvekkilleriyle ayrıca anlaşabilirler. Bu ücretlere ayrıca KDV ve varsa giderler de eklenir.

Konsolosluk ücretleri (Yurt dışı)

Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları, bulundukları ülkelerdeki Türk konsolosluklarından avukata veya bir şahsa vekaletname verebilirler. Konsoloslukta vekaletname işlemi için alınacak ücretler, ülkeye ve vekaletin kapsamına/sayfa sayısına göre değişse de en güncel bilgiler şu şekildedir:

• 2025 yılında Avrupa Konsolosluklarında vekaletname verme ücreti genellikle en az 41 Euro’dan başlamaktadır.
• Belçika Konsolosluğu örneğinde 2025 eşleniği olarak bir vekaletname için 100 Euro ya da yaklaşık 3.800 TL alınmaktadır.
• Konsolosluktaki vekaletname işlemlerinde döviz kuru farkı da dikkate alınmalı; daha kapsamlı veya sayfa sayısı fazla olan vekaletnamelerde ücretler artmaktadır.

Bazı ülkelerde ekstra sayfa başı bedel veya yeminli tercüman masrafı gibi ek giderlerle de karşılaşabilirsiniz. Her ülke ve konsoloslukta ücretlerin farklılık gösterebileceğini unutmamak gerekir. Bu yüzden işlem yapmadan önce ilgili konsolosluğun web sitesinden ya da telefonla güncel fiyatı mutlaka kontrol edin.

Not: Tüm ücretler zaman içinde değişebilir; bu yüzden işlemleri yapmadan önce güncel tarifeyi mutlaka kontrol edin!

Vekaletin Sona Ermesi ve İptali

Vekaletin süresi ve sona erme halleri

Vekaletin süresi ve sona erme halleri, hem vekaletname düzenlenirken belirlenen şartlara hem de yasal kurallara göre belirlenir. Vekaletname, eğer belli bir süre belirtilmemişse, süresiz kabul edilir ve genel olarak vekalet verenin ya da vekilin istemiyle her zaman sona erdirilebilir. Ancak bazı durumlarda vekaletin süresi açıkça belirtilmiş olabilir. Bu durumda vekalet, belirlenen sürenin bitiminde otomatik olarak sona erer.

Vekaletin sona erme halleri şunlardır:

• Vekalet verenin ölümü
• Vekilin ölümü
• Tarafların anlaşmasıyla sona erme
• Vekalet verenin azli (vekili görevden alması)
• Vekilin istifası (görevi bırakması)
• Vekaletin amacı sona erdiğinde

Eğer taraflardan biri tüzel kişiyse (şirket gibi), tüzel kişiliğin sona ermesi de vekaletin sona ermesine sebep olur. Ayrıca, yargılama haricindeki bazı özel vekaletnameler sebebiyle vekalet, belirli işin tamamlanmasıyla da sona erebilir.

Vekil azli (avukat değiştirme)

Vekil azli, yani avukatın görevden alınması, vekalet ilişkisini bitirmenin en sık başvurulan yollarından biridir. Vekalet veren kişi, herhangi bir gerekçe göstermeden, istediği zaman avukatını azledebilir. Bu durum tamamen vekalet verenin isteğine bağlıdır. Yeni bir avukat atamak isterseniz, önce mevcut vekilinizin azlini bildirip, ardından yeni avukatınıza vekaletname verebilirsiniz.

Azil işlemi için genellikle:

• Noter onaylı azilname hazırlanır
• Azledilen avukata yazılı olarak bildirilir
• İlgili mahkemeye veya ilgili makamlara (örneğin dava veya takip dosyasına) bilgi verilir

Unutulmamalıdır ki, avukat azli durumunda kararlaştırılan avukatlık ücretinin bir kısmının ya da tamamının ödenmesi gerekebilir. Detaylar, hem yapılan sözleşmeye hem de Türkiye Barolar Birliği’nin kurallarına göre değişebilir.

Vekalet iptal işlemi ve gerekli adımlar

Vekalet iptal işlemi günümüzde oldukça standart ve kısa süren bir süreçtir. Vekaletnamenizi iptal etmek için en çok kullanılan yol, noter aracılığıyla işlem yapmaktır. Adımlar şu şekildedir:

1. Size en yakın notere giderek "vekaletname iptali" işlemi için başvurun.
2. Eski vekaletnamenin bilgilerini ve kendi kimliğinizi notere bildirin.
3. Noter tarafından hazırlanan "vekaletnamenin iptali" başlıklı belgeyi imzalayın.
4. Eğer ilgili kişi veya kurumlara bildirilmesi gerekiyorsa (örneğin mahkeme), noter onaylı iptal belgesiyle gerekli yerlere başvurun.

Yurt dışında iseniz, bu işlemleri konsolosluklarda da yapabilirsiniz. Dijital işlemler bazı konularda gelişmekle birlikte, vekalet iptalinde güvenlik açısından çoğunlukla noter ya da konsolosluk yoluyla işlem şarttır.

Bir vekaletnameyi iptal etmek için vekalet verilen avukatın izni gerekmez. İptal ettiğiniz vekaletnameyle, o avukat artık sizin adınıza hiçbir işlem yapamaz.

Not: Vekalet iptal ettikten sonra, ilgili yerlere de bildirmeniz işleri hızlandırır ve hukuki sorunların önüne geçilmesini sağlar. Özellikle devam eden davalarınızda veya işlemlerinizde, yeni bir vekil atayacaksanız bu bildirimi geciktirmeyiniz.

Sık Sorulan Sorular ve Pratik Bilgiler

Avukata vekalet vermenin avantajları ve sakıncaları

Avukata vekalet vermek, çoğu hukuki işlemde size büyük kolaylık sağlar. Özellikle mahkeme, tapu veya noter işlemlerinde zaman kazanırsınız. Sizin adınıza resmi kurumlarda iş takip etmesiyle hatalı işlem yapma riskiniz azalır. Ayrıca uzman bir avukatın haklarınızı koruması avantajdır. Böylece işlemleriniz daha hızlı ve güvenli yürütülür.

Ancak, avukata vekalet verirken dikkatli olmalısınız. Yanlış kişiye vekalet verilirse suistimal riski ortaya çıkar. Vekaletin kapsamı çok geniş tutulursa, istemediğiniz işlemler de yapılabilir. Bu yüzden güvenilir ve işinin ehli bir avukat seçmek çok önemlidir. Ayrıca herkesin anlayamayacağı teknik terimleri dikkatlice sorgulamanız önerilir.

E-devlet üzerinden vekalet işlemleri mümkün mü?

E-devlet üzerinden doğrudan avukata vekalet vermek, halen tam anlamıyla mümkün değildir. Vekaletnameler genellikle noterler aracılığıyla düzenlenir. Ancak bazı işlemler için, e-devlet üzerinden vekil ataması veya yetki verilmesi yapılabilir. Tapu takibi, dava dosya görüntüleme gibi ayrıcalıklar e-devlet ile sağlanır. Ama avukatınız yasal olarak sizi mahkemede temsil edecekse mutlaka noter veya konsolosluk yoluyla düzenlenmiş vekaletname gereklidir. Yakın gelecekte bu hizmetlerin dijitalleşmesi bekleniyor.

Notere gitmeden vekalet verilebilir mi?

Notere gitmeden klasik anlamda vekaletname çıkarmak mümkün değildir. Sadece bazı pilot uygulamalarda, görüntülü görüşme ile noter işlemi yapılabiliyor. Bu sistem ise her yerde henüz yaygın değildir. Yurt dışında konsolosluklardan da vekalet verilebilir, ama bu da fiziki başvuru gerektirir. Online noterde dijital imza ile işlem yapılma yolu açılmış olsa da, şu an Türkiye genelinde tüm noterlere yayılmamıştır. O nedenle genellikle yüz yüze veya en azından uzaktan (video konferans ile) kimlik tespiti gerekir.

Fotoğraf ve diğer sıkça sorulan teknik gereksinimler

Vekaletname çıkarmak için genellikle yeni kimlik kartı ile birlikte son 6 ayda çekilmiş bir vesikalık fotoğraf istenir. Özellikle gayrimenkul, tapu veya bazı aile hukuku işlemlerinde fotoğraf zorunludur. Fotoğrafın arka planının beyaz ve net olması gerekir, selfie veya rastgele çekilmiş fotoğraflar kabul edilmez.

Ayrıca vekil olacak kişinin adı soyadı, T.C. kimlik numarası ve adres bilgileri gereklidir. Şirketler adına vekalet verilecekse, imza sirküleri ve yetki belgesi gerekebilir. Vekaletin türüne göre ek belgeler talep edilebilir. Bilgileri eksiksiz ve doğru şekilde sunmak işleminizin daha hızlı tamamlanmasını sağlar.