Mal Rejimleri Hukuku, evli çiftler arasındaki mal varlığı ilişkilerini düzenleyen hukuk dalıdır. Türkiye'de evlilik sürecinde ve evliliğin sona ermesi durumlarında mal paylaşımı nasıl yapılacağı, bu alandaki yasal düzenlemelere tabidir. Mal Rejimleri Hukuku, evlilik birliği içindeki ekonomik düzenin belirlenmesi, çiftlerin mal varlıklarının yönetimi ve evlilik sonrası mal paylaşımı gibi konuları kapsar. Bu hukuk dalı, evli çiftlerin haklarını koruma altına almayı hedeflerken, aynı zamanda olası anlaşmazlıkların adil bir şekilde çözümlenmesini sağlar.
Mal Rejimleri Hukuku Nedir?
Mal Rejimleri Hukuku, evlenme ile birlikte ortaya çıkan mal varlığı ilişkilerini düzenler. Türkiye’de uygulanan mal rejimleri, Medeni Kanun’da detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Evlilik öncesi ve evlilik süresince edinilen malların yönetimi ve taksimatı, bu hukuk dalının ana konuları arasındadır. Evli çiftler, evlilik akdiyle birlikte otomatik olarak "edinilmiş mallara katılma" rejimine tabi olurlar, ancak isterlerse farklı bir mal rejimi seçebilirler.
Mal Rejimleri Türleri Nelerdir?
-
Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi: Bu, Türk Medeni Kanunu'nda öngörülen varsayılan mal rejimidir. Çiftler, evlilik süresince edindikleri malların değer artışından eşit olarak sorumlu olurlar.
-
Mal Ayrılığı Rejimi: Bu rejim, evlilik süresince her iki tarafın da kendi malını bağımsız bir şekilde yönetmesine olanak tanır. Bu rejimde, kişiler kendi adlarına edinilen mallar üzerinde tam kontrol ve tasarruf hakkına sahiptir.
-
Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi: Bu rejim, çiftlerin evlilik öncesi mallarını ayrı tutarken, evlilik sırasında edindikleri malları paylaşmalarını öngörür.
-
Müterakki Mal Ayrılığı Rejimi: Bu rejim, evlilik sırasında edinilen malların belli oranlarda paylaşılmasını sağlar. Evlilik süresine göre pay oranları artabilir.
Mal Rejimlerinin Seçimi ve Uygulanması
Mal Rejimleri Hukuku, çiftlerin evlilik öncesinde bir mal rejimi seçmelerine olanak tanır. Bu seçim, iki tarafın da noter onayıyla yapılan bir mal rejimi sözleşmesi ile resmileştirilebilir. Eğer çiftler, önceden bir seçim yapmazlarsa, otomatik olarak Medeni Kanun'un öngördüğü edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanır. Mal rejimi değişikliği, evlilik süresince de çiftlerin anlaşmasıyla mümkündür ancak bu anlaşmanın da yine noter onaylı olması gerekmektedir.
Mal Rejimlerinin Feshi ve Mal Paylaşımı
Mal Rejimleri Hukuku, evliliğin sona ermesi durumunda mal paylaşımını da düzenler. Boşanma veya ölüm gibi durumlarda, mal rejimi feshedilir ve mal paylaşım süreci başlar. Edinilmiş mallara katılma rejiminde, evlilik süresince edinilen malların değer artışları eşit şekilde paylaşılır. Diğer mal rejimlerinde ise paylaşım, seçilen rejime göre farklılık gösterir. Bu süreçler genellikle mahkemelerde görülen davalarla sonuçlanır ve çiftlerin mal varlıkları üzerindeki hak iddiaları yargı kararıyla belirlenir.
Mal Rejimleri Hukuku, evlilik gibi kutsal bir müessesenin ekonomik yönünü düzenleyerek, çiftlerin birbirleriyle olan mal varlığı ilişkilerinde adaletli bir düzen sağlamayı amaçlar. Eşler arası adil mal paylaşımı ve mal yönetimi, bu hukuk dalının temel amaçlarındandır. Mal Rejimi, evlilik boyunca ve sonrasında çiftlerin mal varlığı hakkında güven ve huzuru korumalarında önemli bir rol oynar.