ÖTV'li araca kardeşimin vergi borcu sebebiyle haciz konulabilir mi?

Merhaba,

1. Hisseli Araç Üzerine Kardeşin Borcundan Dolayı Haciz Konulması

Miras kalan araçlarda, her mirasçı kendi hissesinden yasal olarak sorumludur. Eğer bir hissedarın (örneğin kardeşinizin) şahsi vergi borcu veya şirket ortaklığından doğan borcu var ise, alacaklı kurum yalnızca borçlu hissedara ait 1/8'lik (hissesi oranında) payı için haciz işlemi yapabilir. Araç tamamı için değil, sadece borçluya ait miras hissesi üzerinde haciz uygulanır. Bu işlem yasaldır ve alacaklı kurumun (örneğin Vergi Dairesi) elindeki borçtan dolayı aracın ilgili hissesini haczetmesi mümkündür. Diğer hissedarların (siz dahil) borcundan dolayı araçta payları üzerinde haciz uygulanamaz. Haciz, Tapu/MERNİS ve araç sicil sisteminde ilgili paya/şerhe işlenir. Kaynak: Miras Malına Haciz Konulabilir Mi?

2. Araç Haczi ve Satış Süreci

• Aracın tamamı değil, sadece haciz koyulan miras payı icra yoluyla satılır.
• Ancak ortaklık devam ederken paylı mal satışı uygulamada zordur. Pratikte bazen aracın tamamı ortaklığın giderilmesi yoluna (ortaklıktan ayrılmak için paydaşlar arasında dava) gidilerek satılabiliyor ve satış bedeli hisselere göre bölünüyor.
• Satışta, engelli muafiyetli araçlarda henüz 5 yıl dolmadıysa, ÖTV muafiyeti kalkar ve ÖTV ödenmeden satış yapılamaz. Hacizli hisse satılsa bile araca yeni malik olamayabilir, çünkü tapuda mevcut ipotek/şerhler silinmedikçe devir yapılmaz, özellikle ÖTV borcu ödenmeden sorunsuz devir çoğunlukla gerçekleşmez. Kaynak: Avukatistan | Engelli Araç ve Haciz

3. Mirası Reddi Halinde

• Kardeşiniz mirası reddederse (ve bu sürede işlemleri tamamlarsa), üzerinde haciz olan pay doğrudan altsoya (çocuğu varsa) veya varsa diğer mirasçılara geçer. Kimse mirası kabul etmez ve yasal süreler aşılmazsa kardeşinizin payına ilişkin haciz kaldırılır, borç artık ona ait olmaz.
• Fakat altsoy/refakatsiz varsa ve hiçbiri miras almak istemiyorsa, Sulh Hukuk Mahkemesi bir kayyım atanmasına karar verebilir.
• Mirasın reddi, pay devrinden önce yapılmalıdır. Aksi halde paya haciz gelirse, ödeme yükümlülüğü de devam eder.

4. Araç Bedelini Sizin Karşılamış Olmanız

• Banka dekontlarıyla aracın bedelinin sizin tarafınızdan ödendiğine dair ispat imkanı bulunsa da, noter satış sözleşmesi ve faturasının tapuda kayıtlı malikin adına olması esas alınır. Miras söz konusu olduğu için "fiilen ödemeyi ben yaptım" savunması, ancak özel bir dava (örneğin menfi tespit ya da istihkak davası) ile ileri sürülebilir ve çoğu zaman miras işlemleri-pratiğinde esas alınmaz. Miras paylaşımı sırasında bankadan ispat edip diğer hissedarlara rücu hakkınız bulunabilir; ancak bu işlem icra haczini otomatik sona erdirmez.

5. Haczi Kaldırmak İçin Pratik Çözüm

• Kardeşinizin hissesine konulan haczi kaldırmanın en hızlı yolu, hacizli pay üzerindeki borcun ödenmesidir. Alacaklı vergi dairesinden hesap istersiniz, 1/8 oranında hisseye tekabül eden borç ödenir ve haciz kaldırılır.
• Satış gerçekleşirse de yalnız hacizli hisse bedeli ödenir, kalan bedel size ait olur.
• Ayrıca paydaş olarak diğer hissedarların alım hakkı bulunur, bu durumda önalım hakkınızı kullanarak hisseyi satın alabilir, haczi kaldırabilirsiniz.

6. Önemli Noktalar ve Tavsiyeler

• Mirası paylaşmadan önce, kardeşinizin hissesi üzerindeki haczin kaldırılması için icra dairesine ve vergi dairesine başvurabilirsiniz.
• Araç satışında ÖTV henüz ödenmediyse, siz de aracı kendi adınıza devralamazsınız. Satış veya intikal için Engelli Araç ÖTV'sinin hesaplanıp ödenmesi gerekir.
• Kardeşinizin mirası reddi halinde, haciz otomatik düşer.

Sonuç olarak: Aracın tamamı haczedilmez, sadece borçlu (kardeşiniz) hissesine haciz geliyor. Dilerseniz hacizli hisse payını, borçlu hissedarın borcu kadarını ödeyerek üzerinize almanız mümkün. Banka dekontuyla araç bedelinin sizden çıkması, sadece alacak hakkınızı güçlendirir ama icra ve miras hukukunda otomatik üstünlük sağlamaz.

Daha kişisel bir değerlendirme veya pratik uygulama için bir avukattan yüz yüze destek almanızı öneririm.

Saygılar, Avukatistan Kaynak 1 Kaynak 2 Kaynak 3