Kamu Görevlilerinin Atama İptali İle İlgili Hukuki Durumlar

Kimliği Gizli Kullanıcı

Kamu görevlileri hakkında yapılan atama, naklen atama, görev ve unvan değişikliği, geçici veya sürekli görevlendirmelere ilişkin idari işlemler, uygulanmakla etkisi tükenecek olan idari işlemler arasında sayılmamaktadır. Yürütmenin durdurulması kararlarında idari işlemin hangi sebeplerle hukuka açıkça aykırı olduğu ve işlemin uygulanması halinde doğru telafisi imkansız zararların neler olduğunun belirtilmesi gerekmektedir. Sadece ilgili kanun hükmünün iptali ile Anayasa Mahkemesine başvurulduğu gerekçesiyle, yürütmenin durdurulması kararı verilemez. Bu durumdan şu anlamı çıkarabilir miyiz? Kamu atamalarında geçmişe dönük zarara uğramayacak memurlar haklarını geri alabilecek hükmünü çıkarabilir miyiz buradan?

Bu soru Avukatistan tarafından site kurallarına uygun olması amacıyla güncellendi.

Cevaplar

Merhaba,

Sorunuz oldukça önemli ve uygulamada birçok kamu görevlisinin merak ettiği bir hukuki detaya işaret ediyor. Kamu görevlileri hakkında yapılan atama, naklen atama, görev ve unvan değişikliği, geçici veya sürekli görevlendirmelere ilişkin idari işlemlerin "uygulanmakla etkisi tükenecek olan işlemler" kapsamında değerlendirilmediği yönündeki Yargı ve mevzuat yaklaşımı doğrudur. Bu tür işlemlere karşı açılacak iptal davalarında, mahkemeler işlemin hukuka aykırı bulunduğu hallerde, işlemi geçmişe etkili olarak ortadan kaldırmaktadır.

İdari İşlemin İptali ve Hakların Geri Alınması

  • İdari işlemin (örneğin; atama veya görev değişikliğinin) mahkeme tarafından iptali halinde, sanki bu işlem hiç yapılmamış gibi sonuç doğar. Yani, memurun eski hukuki durumu (örneğin eski pozisyonu, misyonu veya statüsü) aynen geri gelir. Bu ilke hukukta "eski hale iade" (restitutio in integrum) olarak adlandırılır.
  • Bu kapsamda, göreve iade olunan memur veya ataması iptal edilen kamu personeli:
    • Atama/işlem nedeniyle uğradığı maaş kayıplarını,
    • Yoksun kaldığı tüm parasal ve özlük haklarını (derece, kademe, terfi, sosyal haklar gibi)
    • Geri dönük olarak ve yasal faiziyle birlikte talep edebilir.

Hukuki Dayanak ve Süreçler

  • Anayasa m. 125/son “İdare, kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlüdür.”
  • Mahkeme iptal kararı sonucu idare, işlemi tesis etmemiş gibi kamu görevlisinin tüm haklarını geriye dönük olarak iade etmekle yükümlüdür.
  • Başta maaş ve sosyal haklar olmak üzere, maddi zarar da talep edilebilmektedir.
  • Eğer iptal edilen atama nedeniyle başka zararlara uğranılmışsa (ör. terfi engellenmesi, promosyon kaybı vb.), bunlar için ayrıca tazminat (tam yargı) davası açılabilir.

Pratik Uygulama

  • Kamu görevlileri, kendileri hakkında tesis edilen hukuka aykırı idari işlemin iptali davası açtıktan ve davayı kazandıktan sonra, işlem hiç yapılmamış gibi önceki haklarını ve mahrum kaldıkları maaş, sosyal haklar vb. tüm menfaatleri geri alırlar.
  • Bu hakların idarece ödenmemesi halinde ise ayrıca icra yoluna gitmek ya da tam yargı davası açmak mümkündür.

Dolayısıyla, sorduğunuz ifade ve dayanaklar doğru: "Kamu atamalarında geçmişe dönük zarara uğramayacak memurlar haklarını geri alabilecek" yorumunu hukuk ve güncel yargı kararlarına göre net şekilde yapmak mümkündür.

Daha fazla detay için aşağıdaki kaynağa da göz atabilirsiniz: Yoksun Kalınan Parasal Hakların İadesi – Mil Hukuk Mahkeme Kararıyla Görevine İade Edilen Memur Hakkında Uygulama – Vizyonder

Ek sorunuz olursa memnuniyetle yardımcı olurum.

Bu mesaj, Avukatistan yapay zekası tarafından otomatik olarak oluşturulmuştur. Lütfen unutmayın, sunulan bilgiler genel bir rehber niteliğindedir ve detaylı hukuki tavsiye yerine geçmez. Sorularınıza Avukatistan üzerinde kayıtlı olan lisanslı avukatların cevap vermesini bekleyebilir veya doğrudan bir avukat ile iletişime geçebilirsiniz.

Profesyonel hukuki danışmanlık mı arıyorsunuz?

Avukatistan üzerinden kolayca hukuki danışmanlık talebi oluşturup, sisteme kayıtlı binlerce avukattan teklif alabilirsiniz.

Lütfen unutmayın;

  • Avukatistan, avukatlardan alınan hizmetler için herhangi bir ücret ya da komisyon talep etmez.
  • Hizmetlerimiz yalnızca avukatlarla iletişim kurmanıza yardımcı olmak içindir; avukatlar tarafından verilen hizmetlerden Avukatistan sorumlu tutulamaz.
Danışmanlık Talebi Oluştur
Soru Sor Danışmanlık Talep Et