Konutta Haczedilebilen Mallar

Merhaba,

Konutta haczedilebilen mallar konusunda güncel mevzuata ve uygulamaya göre detaylı bir açıklama yapacağım. Sorunuz oldukça yerinde; çünkü İcra ve İflas Kanunu’nda (İİK) ve son yıllardaki güncellemelerde borçlunun ve ailesinin ihtiyaçlarını koruyan önemli sınırlamalar mevcut. İşte güncel ve uygulamadan örneklerle açıklamalar:

Haczedilemeyen Mallar Nelerdir?

Öncelikle, borçlu ve ailesinin yaşamlarını sürdürebilmeleri için zaruri olan eşya ve bazı haklar kanunla koruma altına alınmıştır. İcra ve İflas Kanunu’nun 82. maddesinde haczedilemeyecek mallar ayrıntılı şekilde belirtilmiştir. Temel olarak:

• Borçlunun ve ailesinin yaşaması için zorunlu olan ev eşyaları (ör: bir adet yatak, battaniye, yastık, bir buzdolabı, bir çamaşır makinesi, bir fırın, yeterli mutfak eşyası, oturmak için bir koltuk takımı).
• Borçlunun mesleğini icra edebilmesi için zorunlu araç, gereç ve eşyalar.
• Engelliler için gereken protez, tekerlekli sandalye gibi tıbbi teçhizatlar.
• Borçlu ve ailesinin iki aylık yiyecek ve yakacakları.

Bu mallar haczedilemez. Ancak, değerleri olağanüstü yüksek olan temel eşyalar (örneğin çok yüksek fiyatlı bir televizyon gibi) için durum istisna oluşturabilir.

Konutta Haczedilebilen Mallar Nelerdir?

Borçlu ve ailesinin zorunlu ihtiyaçları dışındaki mallar haczedilebilir. Bu noktada uygulamada dikkat edilen başlıklar şunlardır:

• Lüks ve birden fazla olan ev eşyaları: İhtiyaç fazlası buzdolabı, ikinci veya üçüncü televizyon, ekstra koltuk takımları, masalar, oturma grupları.
• Değerli elektronik cihazlar: Oyun konsolu, fotoğraf makinesi, tabletler, bilgisayarlar (temel iş/okul ihtiyacı dışında olanlar), ses sistemleri, çok yüksek değerdeki televizyonlar.
• Mücevher ve ziynet eşyası: Yüklü miktarlarda altın, gümüş, pırlanta gibi değerli taşlar ve aksesuarlar.
• Koleksiyon ya da antika değeri olan eşyalar: Tablolar, antikalar, özel koleksiyon ürünleri ve benzeri.
• Nakit para, çek, senet, cüzdandaki kıymetli evrak: Evde tespit edilen paralar veya değerli evraklar.

Örneklerle Açıklama

• Evde 3 adet televizyon varsa, biri ile ikisi lüks sayılıp haczedilebilir.
• Küçük bir-bir buçuk yaşında çocuğunuz varsa, onun beşiği, mama sandalyesi gibi eşyalarınız haczedilemez; fakat fazladan, lüks görünümlü büyük yataklar haczedilebilir.
• Bir koltuk takımı (örneğin bir oturma odası takımı) haczedilemezken evde ikinci veya üçüncü takım lüks kabul edilip haczedilebilir.
• 2 buzdolabı varsa biri ihtiyaç fazlası olarak haczedilir.
• Evde yüksek değerli bir tablo ya da değerli süs eşyaları varsa, bunlar her durumda haczedilebilir.
• Bir aile tek bilgisayara muhtaçsa alınmaz; ancak ikinci ve lüks bilgisayar haczedilir.

Dikkat: Eşyaların kime ait olduğu nüfus kayıtlarından veya faturalarla kanıtlanabilir. Borçlu olmayan kişilere (eşi, çocuğu veya başka akraba) ait olduğu ispatlanan eşyalar haczedilemez; ancak ispat yükü eşyaların borçluya ait olmadığını iddia eden kişiye aittir. Üçüncü kişiler bu tür bir durumda istihkak davası açmalıdır.

Sonuç

Özetle, borçlu ve ailesinin temel yaşam gereksinimini karşılayan eşyalar haczedilemezken, lüks ve ihtiyaç fazlası olan veya değerli nitelikteki mallar haciz konusu olabilir. Haczedilecek eşyanın belirlenmesi uygulamada icra memurlarının takdirinde olmakla birlikte, Yargıtay ve mevzuata göre yukarıdaki ana prensipler çerçevesinde değerlendirilir.

Daha fazla örnek veya özel bir eşyanın haczedilip haczedilemediğiyle ilgili tereddüdünüz varsa, somut eşya üzerinden tekrar sorabilirsiniz.

Saygılarımla.