Belediye arsa satışı borcu

Selam, öncelikle başınız sağ olsun. Sorduğunuz konu çok yönlü ve teknik detaylar içeriyor; bu nedenle benzer vakalara ve güncel mevzuata bakarak size en doğru şekilde yardımcı olmaya çalışacağım.

Mevcut Durumu Özetlersek

• Babanız, 1999 yılında belediyeden şahsa satış yoluyla bir arsa aldı, ancak son taksidin ödenmediği iddia ediliyor.
• Aradan yaklaşık 26 yıl geçmiş ve bu süre boyunca size herhangi bir tebligat yapılmamış.
• Ödeme makbuzları bulunamıyor, belediyede de 1999 yılı arşivleri mevcut değil.
• Arsa halen belediyenin üzerinde görünüyor, tapusu alınmamış.
• Belediye, yeniden değerleme yapıp güncel rayiç bedelden size tekrar satış yapmayı teklif ediyor.

Hukuki Değerlendirme ve Haklarınız

1. Zamanaşımı Süreleri Bakımından

   • Türkiye’de borçlarda ve alacaklarda genel zamanaşımı süresi 10 yıldır (TBK m.146).
   • Kamu alacaklarında ise (eğer satış taksidi bir kamu alacağı ise) 6183 sayılı Kanun’a göre 5 yıllık ve bazı hallerde 10 yıllık zamanaşımı uygulanır.
   • Özellikle arsa satışından doğan taksit borcu belediyeye ait olsa dahi, belediyenin alacağının zamanaşımına uğradığı söylenebilir.
   • Belediye herhangi bir tebligat göndermemiş veya icra/takip/ödeme emri çıkarmamışsa; bu borcu talep etme hakkı büyük ihtimalle zamanaşımına uğramış olur.
   • Ancak burada dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta: Arsa hala belediyenin adına görünüyor. Yani, satış bedelinin (veya taksitlerinin) ödenmemiş olması nedeniyle tapu devri hiç gerçekleşmemişse, zamanaşımı sadece borç bakımından ilgili olabilir, taşınmazın mülkiyeti ise hiç geçmemiş olacaktır.

2. Tapunun Alınamaması ve İspat

   • Satış bedelinin ödendiğine dair elinizde yazılı bir belge yoksa ve belediyenin kayıtlarında da ödeme görünmüyorsa, ispat yükü üzerinizde olacaktır.
   • Fakat, çok uzun süre boyunca arsanın fiili sahibi gibi işlem yapılması, kullanılmasına izin verilmesi de Türk hukukunda bazı “fiili durum” haklarını doğurabilir (örneğin zilyetlik, haksız fiil, vs).

3. Arşivlerin İmhası

   • Belediyenin arşivlerinin imha edilmesi sizin aleyhinize sonuç doğurmamalıdır; çünkü resmi kayıtlar kamunun sorumluluğunda olan evraklardır. Mahkemeler, taraflar elinde belge yoksa, olayın özelliğine göre tanık beyanı ve olgusal durumları da değerlendirmeye alır.

4. Yeniden Değerleme ile Satış Teklifi

   • Belediyenin size yeniden güncel rayiç bedelle satış teklifi yapması, tamamen idarenin takdirindedir. Ancak bu durumda, fahiş/listede yüksek bedele itiraz etme hakkınız mahkemede saklıdır.
   • Eğer teklif edilen rakam makul değilse, idari yargıda (İdare Mahkemesi’nde) belediyenin işlemlerine karşı itiraz/iptal davası açabilirsiniz.
   • Ayrıca, eski işlemleri ve ödemenin gerçekleşip gerçekleşmediğini de yeni bir dava konusu yapabilirsiniz.

Ne Yapabilirsiniz?

1. Belediyeye Yazılı Başvuru Yapın
   • Olayı ve iddianızı detaylıca anlatan, varsa elinizdeki tüm bilgileri ekleyen bir dilekçeyle ödeme yaptığına dair araştırma talep edin ve arşivlerin kayıp olduğunu belirtin. Cevapları yazılı alın.
2. Rayiç Bedeli Düşürmek İçin Görüşme Yapın
   • Belediyeye, arsanın yıllar boyunca fiilen kullanılamamış olması nedeniyle ve ekonomik durumunuzu da özellikle belirterek daha makul ve indirimli bir rakam talep edin.
3. Yasal Yollara Başvurun
   • Özellikle makbuzunuz yoksa bir avukat aracılığıyla tapu tescil davası açmayı, borcun zamanaşımına uğradığını ileri sürmeyi düşünebilirsiniz.
   • Belediyenin satış işlemi ve bedel belirlemesiyle ilgili idari yargıda dava açılabilir.
   • Eğer zaman aşımı hükümleri nedeniyle tekrar satış yapılamayacaksa, bu yönde bir dava da açılabilir.

Sonuç ve Tavsiye

• Zamanaşımı gibi çok önemli bir hakka dayanıyorsunuz. Ancak, tapu halen belediyede olduğundan "ödeme yapıldıysa mülkiyeti devretmeleri gerekir" şeklinde bir dava açmanız gerekebilir.
• Elinizde belge yoksa, tanık beyanına (örneğin varsa eski belediye çalışanları, aile büyükleri) başvurulabilir.
• Vakit kaybetmeden bir taşınmaz hukuku avukatıyla yüz yüze görüşmenizde büyük fayda var.
• Belediyenin teklifine hemen razı olmayın, mümkünse yazılı cevaplar isteyin ve makul olmayan rakamları mahkeme yoluyla düşürtme şansınız olduğunu bilin.

Zor bir süreç ama hakkınızı hukuken koruma şansınız mevcut. Sürecin her aşamasında özellikle yazılı iz bırakmaya ve belgeli hareket etmeye özen gösterin. Size ve ailenize sabırlar, kolaylıklar dilerim.

Her türlü başka sorunuz olursa yine yardımcı olabilirim.