İcralık Oldum, Değişik Hukuk İş Dosyam Var, Ne Yapmalıyım?

Merhaba,

Yaşadığınız mağduriyet ve icra süreciyle ilgili yaşadığınız endişeyi anlayabiliyorum. Kısaca konuya ilişkin 2025 yılı Türkiye hukukuna, güncel yasal düzenlemelere ve mahkeme uygulamalarına göre özet bilgi vermek isterim.

Mal Beyanı Nedir ve Zorunlu mudur?

Mal beyanı, borçlunun kendisinde olan yahut üçüncü kişilerdeki mal, alacak ve haklarını, gelirlerini ve borcunu hangi şekilde ödeyebileceğini icra dairesine bildirmesidir. Borçluya icra müdürlüğünden gelen ödeme emrinde, yedi gün (kambiyo senetlerinde on gün) içinde mal beyanı vermesi zorunluluğu bulunmaktadır. Siz mal beyanında bulunduğunuzu belirtmişsiniz.

Değişik İş Dosyası Ne Demektir?

İcra mahkemesinde "Değişik İş" dosyası, genellikle bir yükümlülüğün (örneğin, mal beyanında bulunma veya başka bir icra emrine uyma) yerine getirilip getirilmediğinin hızlıca denetlendiği, kısa sürede ve çoğunlukla evrak üzerinden karara bağlanan dosya türüdür. Burada genelde klasik bir duruşma yapılmaz, dosya üzerinden karar verilir.

Mal Beyanında Bulunmazsanız veya Gerçeğe Aykırı Beyan Verirseniz Ne Olur?

• Mal beyanında hiç bulunmayan veya gerçeğe aykırı mal beyanı veren borçlu hakkında, alacaklının şikâyeti üzerine icra mahkemesi hakimi, İcra İflas Kanunu’na göre “tazyik hapsi” (zorlama hapsi) kararı verebilir.
• Tazyik hapis süresi, beyanda bulunana kadar (veya en çok 3 ay) sürer.
• Eğer siz mal beyanında bulunduysanız ve beyanınız gerçekçi ise, hapis cezası uygulanmaz.
• Gerçeğe aykırı mal beyanında bulunmak ise ayrı bir suçtur ve 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezasına neden olabilir, ancak "malım yoktur" şeklindeki beyanınız doğruysa bu durumda ceza almazsınız.

Sadece Borcu Ödeyememek veya Malınızın Olmaması Yüzünden Hapis Olur musunuz?

• Sadece borcunuzu ödeyemiyor olmanızdan ya da malınızın olmamasından dolayı hapis cezası verilmez.
• Hapis cezası sadece yukarıda belirttiğim “mal beyanında bulunmama”, “taahhüdü ihlal” (kendi rıza ve imzanızla yapılan borç ödeme taahhüdüne uymama), “nafaka borcunu ödememe” gibi özel durumlarda uygulanabilir.
• Maaşınıza gelen haciz işlemi, icra takibinin doğal sonucudur ve ek bir cezai yaptırımı yoktur.

Özetle

• Siz mal beyanında bulunduğunuz için, sırf borcunuzu ödeyememenizden veya malınızın olmamasından dolayı hapis cezası almazsınız.
• “Malım yok” şeklindeki gerçek beyanınız nedeniyle herhangi bir ceza uygulanmaz.
• Ancak, mal beyanında eksik/yalan bilgiden dolayı gerçeğe aykırı beyandan dolayı hapis çıkabilir; fakat bu, malınız olmadığı halde bunu belirtmiş olmanız halinde uygulanmaz.

Ek Bilgi – Değişik İş Dosyasına Dair

• Bu tür dosyalarda genellikle mal beyanında bulunulup bulunulmadığı incelenir ve gerekirse tazyik hapsi kararı verilir; siz beyan verdiyseniz bu risk ortadan kalkar.

Sonuç olarak: Sadece borcunuzu ödeyemediğiniz ve malınız olmadığı için icra mahkemesinden “hapis” cezası çıkmaz. Mal beyanında dürüstçe bulunduğunuz müddetçe, borcunuz ödenene kadar icra takibi ve maaş haczi devam eder, ama hapis cezası ile karşılaşmazsınız.

Başka sorularınız olursa tekrar ulaşabilirsiniz, geçmiş olsun.

Anahtar kelimeler: icra dosyası, maaş haczi, mal beyanı, değişik iş dosyası, tazyik hapsi, hapis cezası, borç ödeyememe, icra mahkemesi 2025.