Kura Hukuku Hakkinda

Merhaba Sedef Hanım,

Öncelikle yaşadığınız süreci net bir şekilde özetlediğiniz için teşekkür ederim. Kira ilişkisi sona erip evi hasarsız teslim etmeniz ve ev sahibinin depozitoyu iade etmemesi durumunda, Türk Borçlar Kanunu ve güncel yargı uygulamaları çerçevesinde haklarınız aşağıda ayrıntılı olarak açıklanmıştır.

Depozito İadesi ve Güncel Hukuki Durum

• Depozito Maksimumu ve İadesi: Türk Borçlar Kanunu uyarınca (madde 342), depozito en fazla üç aylık kira bedeli kadar olabilir. Uygulamaya göre “1 aylık kira bedeli” olarak alınan bir depozito, evden çıkış tarihindeki son kira bedeli üzerinden iade edilmelidir. Yani, depozitonuz örneğin 1 yıl önce 10.000 TL ise, çıkış tarihinde son kira 20.000 TL’ye yükseldiyse, depozito da 20.000 TL olarak iade edilmelidir. (Yargıtay’ın güncel içtihadı ve hakim hukuk doktrini de bu doğrultudadır.)

• Kesinti Yapılabilecek Haller: Ev sahibinin depozitodan kesinti yapabilmesi için somut bir zarar veya tespit edilmiş borcun varlığı gerekir. Normal temizlik, olağan yıpranma, boya-badana veya deterjan ücreti gibi kalemler için, eğer taşınmaz sözleşme ve kanuna göre temiz ve hasarsız teslim edilmişse, kesinti yapılamaz.

• Teslim Tutanağı: Evi ve tüm tesisatı düzgün teslim ettiğinizin ispatı çok değerlidir. Teslim sırasında tutanak tutulduysa veya fotoğraflar ile çıkarılan durum kaydı mevcutsa, ilerideki hukuki süreçlerde size avantaj sağlar.

Süreçte Atılacak Hukuki Adımlar

1. Noter İhtarname Gönderin: Öncelikle ev sahibine, depozitonun hukuka uygun şekilde iadesini talep eden, neden dava açmak zorunda kalabileceğinizi ve gecikmenin yasal faiz ve masraflarıyla birlikte iade yükümlülüğü doğuracağını belirten bir ihtarname göndermeniz tavsiye edilir. Noter veya taahhütlü posta ile yapılan ihtar, kanunen daha güçlü bir delildir.

2. Zorunlu Arabuluculuk Başvurusu: 2023 sonrası kira uyuşmazlıklarında arabuluculuk zorunlu hale geldi. Eğer ihtarnameye rağmen sonuç alamazsanız, öncelikle adliyede arabuluculuk başvurusu yapmalısınız. Arabuluculukta anlaşma sağlanamazsa, bu durumu gösterir son tutanakla dava ya da icra takibi başlatabilirsiniz.

3. Dava veya İcra Takibi: Arabuluculuktan sonuç alınamadıysa, Sulh Hukuk Mahkemesi’nde depozito iadesi davası açabilir veya doğrudan ilamsız tahsilat için icra takibi başlatabilirsiniz.

Elden Kira Ödenmesi ve Vergi Kaçakçılığı

Ev sahibinizin kirayı elden alması ve vergisel yükümlülüklerini yerine getirmemesi sizin açınızdan depozito iadesi konusunda doğrudan bir engel olmaz; fakat bu durumu, Maliye’den talep gelirse bilgi olarak iletebilir ya da gerekli şikayetlerde bulunabilirsiniz.

Özetle Haklarınız

• Depozitonuz, “bir aylık kira bedeli” üzerinden olmalı ve evden çıktığınız günkü güncel kira bedelinden iade edilmelidir.
• Sözleşmeye ve kanuna aykırı, keyfi masraf/temizlik/deterjan gibi kesintiler yapılamaz.
• Ev sahibi depozitoyu, taşınmazı teslimden sonra en geç 3 ay içinde iade etmelidir; aksi takdirde hukuki faiz ve masrafları ile birlikte talep hakkınız doğar.
• Noter ihtarından sonra sonuç alamazsanız, arabuluculuk ve sonrasında dava/ icra yolu ile hakkınızı arayabilirsiniz.

Her belgenizi ve teslim tutanaklarınızı saklamayı unutmayın. Bu tip uyuşmazlıklarda bir avukatla ilerlemeniz süreçlerin hızlanması ve hak kaybı yaşanmaması için yararlı olur.

Dilerseniz ihtarname ve arabuluculuk başvurusu süreçlerinde size daha fazla yardımcı olabilirim.

Geçmiş olsun, sağlıklı günler dilerim.