MÜTESESSİL KEFİLLİK

Merhaba,

Sorunuzdan, 2017 yılında babanızın çektiği kredi için müteselsil kefil olarak imza attığınızı, eşinizin de kefil olduğunu, babanızın iflas ettiğini ve banka tarafından size noterden e-tebligat gönderildiğini anlıyorum. Ayrıca toplam borç miktarının 1.650.000 TL olduğunu, ipotekli taşınmazın değerinin ise yaklaşık 3 milyon TL olduğunu belirtiyorsunuz.

Yaptığım güncel araştırmalar ve mevzuat/uygulama ışığında size detaylı bilgi vermek isterim.

Müteselsil Kefillik Nedir?

Müteselsil kefillik, borçlunun borcunu ödememesi halinde, alacaklının (burada banka), doğrudan kefile de başvurabilmesine imkan tanıyan güçlü bir kefalet türüdür. Yani, borç ödenmediğinde alacaklı isterse doğrudan kefil(ler)den tamamını, isterse ana borçludan, isterse birlikte, isterse kısmen talep edebilir. Bu noktada sizin ve eşinizin sorumluluğu, sözleşmedeki limitlerle ve (varsa) kefalet tutarıyla sınırlı olacaktır.

Tazmin Süreci ve İpoteğin Satışı

Babanızın ipotekli taşınmazının değeri borcundan yüksek gözüküyor. Ancak, uygulamada banka ipoteği paraya çevirmek için taşınmaza icra takibiyle başvurur ve taşınmaz icra ihalesinde satılır. Satışta genellikle gerçek piyasa değerinden düşük sonuçlar çıkabilir. Eğer icra satışında taşınmaz tahmini değeri olan 3 milyon TL'nin altında bir bedelle satılırsa, aradaki fark sizin ve diğer kefillerin üzerinde kalabilir.

Sizin Sorumluluğunuz

Borcun tahsil edilememesi halinde, müteselsil kefil olarak yasal takibe uğrarsınız. Sizin adınıza icra takibi başlatılabilir. Banka, hem ana borçluya hem de kefillere aynı anda veya ayrı ayrı takip yapabilir. Kefil olduğunuz için, eğer ana borçlu (babanız) ödeyemez veya taşınmazdan tahsil edilemezse, kalan borç için sizin malvarlığınıza (ör: banka hesabınıza, arabanıza, maaşınıza) haciz konulabilir.

Memur Olmanız ve Mal Varlığınız

• Maaşınıza haciz konulabilir, ancak yasal olarak maaşınızın 1/4’ünden fazlası kesilemez.
• Arabalarınız ve üzerinizdeki taşınır/taşınmaz mallar da haczedilebilir.
• Ev konusunda ise eğer evde oturuyorsanız, taşınmaz size ait değilse veya tek konut ise ve yasal koruma kapsamındaysa, haciz bakımından kısmen koruma altında olabilir. Ancak taşınmaz üzerinizdeyse, haciz ve satış istenebilir.

İcra Takibine İtiraz Etmek Neyi Sağlar?

İtirazın avantajları ve dezavantajları aşağıdaki gibidir:

• İtiraz ederseniz, icra takibinin durmasını sağlarsınız ve alacaklının takibe devam edebilmesi için mahkemede itirazın kaldırılması veya iptali davası açması gerekir.
• Ancak, itiraz süresi genellikle ödeme emrinin size tebliğinden itibaren 7 gün olup, itirazı haklı bir nedene dayandırmanız gerekir (ör: imzanızın size ait olmaması, kefaletin geçersiz olması, borcun zamanaşımına uğraması, vb.).
• İtirazınız gerçek anlamda bir borca itiraz değilse ve sadece "ödeme gücüm yok", "ana borçlu ödesin" gibi gerekçelerle yaparsanız, itirazınız kaldırılır ve aleyhinize masraf ve vekalet ücretine hükmedilir. Zaman ve ödeme yönünden belirli bir gecikmeye neden olabilir (aylarca, bazı durumlarda 1 yıla kadar sürebilir), ancak nihai borç ağırlıklı olarak yine tahsil edilir.
• Eğer doğru ve hukuki bir itiraz gerekçeniz varsa (örneğin imzanız sahteyse, kefalet koşulları yerine getirilmemişse, kefalet tutarınız kredi borcunun üzerinde gösterilmişse) mutlaka itiraz etmelisiniz.

Nasıl En Az Zararla Çıkarsınız?

• Kefalet limitinizi kontrol edin: Kefil olduğunuz tutar kredi borcundan düşük ise sadece o tutarla limitli sorumlusunuz.
• Borçtan haberdar olduğunuz gün itibariyle zamanaşımı durumu var mı inceleyin (ticari kredilerde 10 yıl zamanaşımı kuralı geçerlidir).
• İcra takibine gelen belgeyi ve evrakları bir avukatla paylaşarak detaylı inceletin. Bazen belgelerde şekil hataları, eksik bildirimler veya usulsüz kefaletler yer alabiliyor, bunlar bertaraf edici olabilir.
• Eğer borç küçülecekse (ipotekli taşınmaz satıldıktan sonra borç tamamen karşılanacak ise) icra takibi “alacak kalmadığı” için durur. Eğer eksik kısım kalırsa sadece kalan tutarla ilgili kefillere takip yapılabilir.
• Borçtan önce var olan malvarlığınızın haczi daha zordur, sonradan edinilen mallar icra alacaklılarına karşı hacze müsaittir.
• Yapılandırma veya ödeme anlaşması yoluyla borcu taksitlendirmek, toplu ödeme ile anlaşmak bazen daha avantajlı olabilir.
• Eviniz yoksa ve sadece maaş ve araç var ise, tahsilatı uzun vadeye yaymak mümkündür (özellikle maaş haczinde).

Önemli Notlar

• Eşinizin rızası olmadan verilen kefaletler 2020 sonrası geçersizdir; fakat sizinki 2017’de olmuş, o nedenle muhtemelen şekil sorunu yoktur.
• Kefil olduğunuz kredi ve kefalet sözleşmesini mutlaka detaylı inceleyin; özellikle kefil sıfatınız mı, aval sıfatınız mı var, sınır var mı?
• Ayrıca, aynı borca birden fazla kişinin kefil olması halinde, banka tüm kefillerden borcun tamamını talep edebilir, fakat aranızda rücu (daha sonra siz ödedikten sonra diğer kefile ve asıl borçluya başvurma hakkınız) hakkınız olur.

Sonuç ve Tavsiye

• İtiraz etmeniz, size zamandan kazandırabilir fakat borcun tamamından kurtarmayabilir; sadece haklı olduğunuz hukuki gerekçeleriniz varsa itiraz edin.
• Borç miktarı ve ipotekli taşınmazın olası satış bedeliyle karşılaştırarak, kalan borcun tahsilinin kefillerden istenmesi yüksek ihtimaldir. Aksi durumda taksitle veya ödeme anlaşması için bankayla görüşebilirsiniz.
• Mutlaka tüm belgeleri bir avukata inceletmenizi, özel durumunuza göre kişisel danışmanlık almanızı öneririm.

Yardımcı olabileceğim başka bir soru olursa memnuniyetle cevaplamaya hazırım. Geçmiş olsun, umarım en az zararla bu süreci atlatırsınız.