Idare Hukuku Idari Yargılama Hukuku
Avukata Soru Sor

İlk Derece Mahkemesi'nin Atama İptali Kararları Nasıl Verilir?

Kimliği Gizli Kullanıcı

İlk derece mahkemesi atama iptaline yönelik nihai kararı neye bakarak verir? Eğer somut delil yoksa ve karar sadece istihbari bilgi notuna dayanıyorsa, mahkeme nasıl bir karar verir? İlk derece mahkemesi yürütmenin durdurulmasına karar verdikten sonra, nihai kararda da somut delil yoksa, bu durumda mahkeme kararında ısrar eder mi?

Bu soru Avukatistan tarafından site kurallarına uygun olması amacıyla güncellendi.

Cevaplar

Avukatistan

Avukatistan

Merhaba,

Sorunuz memur atama iptal davalarında, özellikle ilk derece mahkemesinin nihai kararının dayanaklarını ve mahkemenin yürütmenin durdurulması kararından sonra somut delil bulunmayan bir durumla karşılaşması halinde nasıl tutum sergilediğini kapsamaktadır. 2025 yılı itibarıyla Türk idare hukuku uygulamaları ve güncel içtihatlar kapsamında bu süreci detaylıca açıklıyorum:

İlk Derece Mahkemesi Nihai Kararda Neye Bakar?

İlk derece mahkemesi, yani idare mahkemesi, atama işleminin iptali davasında şu unsurları inceler:

  • İdari işlemin dayanağı, gerekçesi ve hukuka uygunluğu
  • Somut Delil: Mahkeme, idari işlemin hukuka aykırılığını veya usulsüzlüğü gösteren somut delil ve belgelere dayanmalıdır. İdari yargıda prensip olarak tanık veya istihbari bilgi (yani kesinlik taşımayan duyum, not vb.) hukuken yeterli kabul edilmez.
  • Kişisel hak ihlali olup olmadığı: Davacının atamadan doğrudan ve kişisel olarak etkilenip etkilenmediği incelenir.
  • İlgili mevzuat hükümleri: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, ilgili yönetmelikler ve yer değiştirme/atama işlemlerine ilişkin özel mevzuat maddeleri dikkate alınır.
  • Kamu Yararına ve Liyakat İlkesine Uygunluk: Atamanın kamu yararı, hizmet gerekleri ve liyakat esasına uygun yapılıp yapılmadığı kontrol edilir. Kaynak: Kadim Hukuk - Memur Atama İptali Davası

Sadece İstihbari Bilgi Notu (Somut Delil Yoksa) Kararın Neticesi Ne Olur?

  • Mahkemeler, yalnızca istihbari bilgi notu gibi kesin olmayan, belgeye dönüşmemiş, doğruluğu ispatlanmamış bilgilerle yürütmenin durdurulması ve nihai karar veremez.
  • Yargılamada “kesin ve somut delil” aranır. Sadece istihbari/duyum niteliğindeki bilgiler yeterli görülmediğinden dava genelde reddedilir veya idarenin yaptığı işlemlerin hukuka uygun sayıldığı kararı çıkar.
  • Davacı, işlemin hukuka aykırılığını kanıtlayan somut belge/somut delil sunamazsa mahkeme atama işleminin iptalini reddedebilir.

Yürütmeyi Durdurma Kararı Sonrası Nihai Karar ve Mahkemenin Tutumu

  • Yürütmenin durdurulması kararı genellikle işlemde açık hukuka aykırılık ve telafisi güç zarar koşulları sağlandığında “geçici olarak” verilir. Ancak bu karar, esasa ilişkin nihai kararı doğrudan etkilemez.
  • Esas kararın verileceği aşamada mahkeme, dosya içeriğinde somut delil olmadan ve sadece istihbari notlara dayanarak işlemin iptaline hükmedemez. Nihai karar mutlaka ispatlı, belgelere dayalı olmalıdır.
  • Eğer davacı lehine yürütmenin durdurulmasına karar verildiyse ama esasa ilişkin incelemede somut ve inandırıcı bir hukuka aykırılık veya hak ihlali tespit edilmezse, mahkeme ilk karardan farklı olarak davayı reddedebilir.
  • Yürütmenin durdurulması ile esas karar arasında asla “bağlayıcılık” yoktur. Yani mahkeme, yürütmeyi durdurma kararından sonra nihai hükmü mutlaka davacı lehine vermek zorunda değildir.

Özetle

  • İlk derece mahkemesi, idari işlemin dayanağını, hukuka uygunluğunu ve davacının menfaatini inceler.
  • Sadece istihbari bilgi notu (belgelendirilmemiş, doğruluğu kesin olmayan bilgi) ile iptal kararı verilemez.
  • Nihai kararda somut delil yoksa mahkeme atamanın iptaline “diretemez”; ancak hukuka aykırılığı ispatlanmışsa iptal kararı verebilir.
  • Yürütmeyi durdurma kararı, geçici ve ihtiyati niteliktedir; nihai kararda somut bilgi ve delil aranır.

Her zaman idari yargıda usul ve ispat çok önemlidir. Atama iptal davalarında başarılı olabilmek için, idari işlemin hukuka aykırılığını gösteren somut belge ve deliller mutlaka dosyaya sunulmalıdır.

Saygılarımla,
Avukatistan

Kaynaklar:
https://kadimhukuk.com.tr/makale/memur-atama-iptali-davasi/
https://reformavukatlik.com.tr/memur-atamasi-iptali-davasi-2025/

Bu mesaj, Avukatistan yapay zekası tarafından otomatik olarak oluşturulmuştur. Lütfen unutmayın, sunulan bilgiler genel bir rehber niteliğindedir ve detaylı hukuki tavsiye yerine geçmez. Sorularınıza Avukatistan üzerinde kayıtlı olan lisanslı avukatların cevap vermesini bekleyebilir veya doğrudan bir avukat ile iletişime geçebilirsiniz.

Profesyonel hukuki danışmanlık mı arıyorsunuz?

Avukatistan üzerinden kolayca hukuki danışmanlık talebi oluşturup, sisteme kayıtlı binlerce avukattan teklif alabilirsiniz.

Lütfen unutmayın;

  • Avukatistan, avukatlardan alınan hizmetler için herhangi bir ücret ya da komisyon talep etmez.
  • Hizmetlerimiz yalnızca avukatlarla iletişim kurmanıza yardımcı olmak içindir; avukatlar tarafından verilen hizmetlerden Avukatistan sorumlu tutulamaz.
Danışmanlık Talebi Oluştur

Avukatlara Sorulmuş Diğer Sorular

Soru Sor Danışmanlık Talep Et