Eser sözleşmesinde ayıp.

Merhaba,

Sorunuza güncel mevzuat ve Yargıtay kararları ışığında detaylı bir şekilde yanıt vermek isterim.

Estetik Ameliyatlarda Hukuki Sorumluluk ve Eser Sözleşmesinde Ayıp

Estetik amaçlı yapılan cerrahi müdahalelerde, hasta ile hekim arasındaki ilişki çoğunlukla eser sözleşmesi kapsamında değerlendirilir. Yani, hekim belirli bir estetik sonucu taahhüt eder ve Borçlar Kanunu’na (TBK) göre yüklenici gibi bir “eser” meydana getirmekle yükümlüdür. Bu durum, hem Yargıtay hem de güncel hukuk doktrini tarafından da açıkça kabul edilmektedir.

Komplikasyon Kavramı ve Ayıp Sorumluluğu

Ancak, estetik ameliyat sonrası ortaya çıkan komplikasyonların otomatik olarak ayıp doğurup doğurmayacağı konusu her vaka özelinde farklılık gösterebilir. Komplikasyon:

• Tıbbın mevcut bilgisine ve kurallara uygun bir ameliyat yapılsa bile, istenmeyen ama bazen kaçınılmaz sonuçlar olarak ortaya çıkabilen durumlar için kullanılır.

Burada temel ayrım şudur:

• Komplikasyon önceden öngörülebilir ve risk bilgilendirmesi ile hasta aydınlatılmışsa ve hekim tıbbi standartlara uygun şekilde davranmışsa, doktorun sorumluluğu genellikle doğmaz.
• Ancak hekim, hastaya yeterli aydınlatmayı yapmaz, komplikasyonu yönetemez veya cerrahi uygulamada özen göstermezse, eser ayıplı sayılır ve doktor ayıp hükümleriyle sorumlu tutulabilir.

Ayıplı Eser ve Seçimlik Haklar

TBK madde 474 ve devamındaki hükümler gereğince, ayıplı iş (eser) söz konusu olursa iş sahibinin (hastanın) şu seçimlik hakları vardır:

1. Sözleşmeden dönme,
2. Eserin ayıpsız bir benzeriyle değiştirilmesini isteme,
3. Ayıp oranında bedelde indirim isteme,
4. Onarım masraflarının karşılanmasını isteme.

Dolayısıyla, estetik ameliyatta hekim hastanın beklediği sonucu taahhüt etmiş ama sonuç ayıplı çıkmışsa, hasta sadece tazminat değil, yukarıdaki seçimlik haklara da başvurabilir.

Sadece Tazminat mı, Seçimlik Haklar da Kullanılır mı?

• Komplikasyon hekimin ihmali, bilgisizliği ya da hatalı tıbbi uygulamasından kaynaklanıyorsa, hem ayıba bağlı seçimlik haklar (ör. tekrar ameliyat, ücret indirimi, sözleşmeden dönme) hem de maddi/manevi tazminat istenebilir.
• Fakat komplikasyon hekimin kontrolü dışında ve tıbbın gereklerine uygun davranılmasına rağmen ortaya çıkmışsa ve hasta önceden bilgilendirilmişse, bu durumda genellikle ayıp sorumluluğu oluşmaz, seçimlik haklar gündeme gelmeyebilir.

Sonuç ve Yargıtay Uygulaması

Yargıtay’ın istikrarlı kararına göre, estetik ameliyatlarda hekim sonucu taahhüt eder, bu nedenle sonuç ayıplı ise seçimlik haklar kullanılabilir. Ancak ayıp olup olmadığının belirlenmesi için tıbbi standartlara uygunluk ve aydınlatma yükümlülüğünün yerine getirilip getirilmediği bilirkişi raporlarıyla tespit edilir.

Özetle:

• Estetik ameliyat sonrası komplikasyon, hekimin aydınlatma ve özen yükümlülüklerini ihlal etmesi halinde eser sözleşmesinde ayıp sorumluluğu doğurur.
• Ayıp oluştuğu takdirde hasta, TBK’daki seçimlik haklardan birini kullanabileceği gibi ayrıca tazminat da talep edebilir.
• Seçimlik haklar ve tazminat imkânı, doğrudan sadece komplikasyonun varlığına değil, hekim eyleminin ayıp teşkil edip etmediğine bağlıdır.

Yargıtay’ın ve TBK’nın bu konudaki hükümleri, günümüzde de geçerliliğini korumaktadır.

Her aşamada bir avukata veya uzman bir hekime danışmanızda ayrıca yarar vardır.

Saygılarımla.