Psikiyatrik Hastalığı Olan Bir Kişinin Hırsızlık Suçu İşlemesi Durumu

size-7 rounded border border-slate-200 Mehmet Y.

Annem 2022'de bir bebeğin kolundan bilezik çaldığı iddiasıyla yakalandı ve bu durumla ilgili soruşturma aşamasındayken cezaevine konuldu. Ancak daha sonra akıl hastanesine sevk edildi ve psikiyatrik rapor oldu. Raporunda; dürtü kontrol bozukluğu denilen psikiyatrik hastalığının kısmen etkisi altında olduğu ve öne sürülen suçu işlerken hukuki anlam ve sonuçlarını tam algılayamadığı belirtiliyor. Ayrıca, bu fiille ilgili davranışlarını yönlendirme yeteneğinin azaldığı da raporda bulunuyor. 2025 Haziran'ında annem yine aynı suçu işlemiş. HAGB süresi dolmamıştı ve bu durum tekrar için sayıldı. Şikayetçi olmamış, bileziği geri vermiş ama kamu davası açılmış. 2022 yılından kalma psikiyatrik raporu var. Bu durumda ne yol izlemeliyiz?

Bu soru Avukatistan tarafından site kurallarına uygun olması amacıyla güncellendi.

Cevaplar

Merhaba,

Öncelikle yaşadığınız süreç için geçmiş olsun. Sorunuz oldukça önemli ve hassas, özellikle psikiyatrik hastalıklar ile hırsızlık suçu ilişkisi ve ceza sorumluluğu açısından Türk Ceza Hukuku’nda çok özel düzenlemelere tabidir. Durumu detaylarıyla ele alarak yol göstermek isterim.

2022'deki Olay ve Raporun Önemi

Anneniz 2022 yılında hırsızlık suçundan dolayı yakalandığında akıl hastanesinde "Dürtü kontrol bozukluğu" tanısı konulmuş, fiili işlediği sırada algılama ve davranışlarını yönlendirme yeteneğinin azalmasına ilişkin rapor alınmış ve HagB (hükmün açıklanmasının geri bırakılması) kararı verilmiş.

Buradaki rapor, annenizin cezai ehliyetinin "tam olmaması" anlamına gelir. Yani suçun hukuki anlam ve sonuçlarını tam olarak kavrayamadığı ve davranışlarını yeterince yönlendiremediği uzman hekimlerce tespit edilmiş.

2025'te Tekrar Eden Hırsızlık ve Tekerrür

2025'te benzer bir olayı annenizin tekrar yaşaması, ancak bu kez HAGB süresi dolmadan işlenmesi nedeniyle, iki yönlü bir problem ortaya çıkar:

  1. Yeni açılan kamu davası nedeniyle tekrar yargılanacak.
  2. Önceki HagB kararı, yeni suçu işlediği için (denetim süresi içinde suç işlediğinden) bozulacak ve hüküm açıklanacak.

Suçun Teşebbüs Aşamasında Kalması

Burada olayın teşebbüs aşamasında kalmış olması (yani hırsızlık tamamlanmadan müdahale edilmesi ve çalınan eşyaların iade edilmesi) cezada indirim nedenidir. Ancak yine de teşebbüs de cezalandırılır, sadece asıl suçun cezasından daha düşük bir oran belirlenir (TCK m.35).

Şikayetçinin Olmaması

Hırsızlık suçu şikayete bağlı değildir; şikayet olmasa bile savcılık otomatik olarak kamu davası açar. Yani sizin de başınıza geldiği üzere, şikayetçi olmaması süreci durdurmaz.

Psikiyatrik Raporun Güncelliği

En önemli konu annenizin 2022 yılındaki psikiyatrik raporudur. Ancak mahkemeler genellikle "güncel" rapor isterler. Yani annenizin suçu yeniden işlediği (2025) tarihindeki ruhsal durumu önemlidir. Şu adımları öneririm:

  • Yeni bir adli tıp/psikiyatri raporu alınması talep edilmeli. Mahkeme, annenizi yeniden hastaneye sevk ettirip rapor alabilir ve o anda ceza ehliyeti olup olmadığını değerlendirir.
  • 2022 raporu mutlaka mahkemeye sunulmalı ve yeni olayda da bu hastalığın etkisinin olup olmadığı araştırılmalı.
  • Davayı ciddi şekilde takip edecek, ceza hukukunda ve özellikle "cezai ehliyet" alanında tecrübeli bir avukattan yardım alınması önerilir.

Ceza Sorumluluğu ve Raporun Etkisi

Türk Ceza Kanunu madde 32'ye göre:

  • Suçun işlendiği anda akıl hastalığı nedeniyle işlediği fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılama veya davranışlarını yönlendirme yeteneği tam olmayan kişinin cezası indirilir.
  • Tam olmayıp azalmışsa (kısmi ehliyetsizlik), hapis cezası 1/3 oranında indirilebilir; mahkeme ayrıca bir "güvenlik tedbiri" de uygulayabilir (akıl hastanesine yatış gibi).

Ne Yapmalısınız?

  1. Mevcut 2022 raporunu avukatınız veya siz mahkemeye sunun.
  2. Yeniden tam teşekküllü bir ruh sağlığı ve hastalıkları hastanesinden rapor alınmasını talep edin. Mahkeme buna zaten karar verebilir.
  3. Ceza ehliyeti tam değilse veya azalmışsa, bu durum cezada indirim sağlar ve annenizin hapis cezası almayıp tedaviye yönlendirilme imkânı doğar.
  4. Tekerrür ve HAGB'nin bozulması nedeniyle dosyanızda eski hüküm de açıklanacak. O süreçte de yeniden rapor almak ve indirimleri/mücbir sebepleri kullanmak mümkündür.
  5. Mutlaka avukat desteği alın. Bu tür davalarda alanında deneyimli bir avukatın desteği, adli süreçte annenizin haklarının en iyi şekilde korunması için çok önemlidir.

Özetle

  • Eski rapor tek başına yeterli olmayabilir, yeni suça dair güncel rapor önemli.
  • Dürtü kontrol bozukluğu cezai ehliyeti etkiler, ancak son kararı yeni rapor belirler.
  • Teşebbüs, şikayet olmaması, mala geri verme gibi hususlar cezada indirim sağlar.
  • HagB bozulur, eski hüküm açıklanır, ama aynı şekilde tekrar rapor istenebilir.
  • Profesyonel hukuki destek almadan hareket etmeyin, çünkü süreç karmaşıktır.

Daha fazla detaya veya özel bir yönlendirmeye ihtiyacınız olursa tekrar yardımcı olabilirim. Avukatistan olarak geçmiş olsun diyor, anneniz için en sağlıklı ve adil sonucun çıkmasını temenni ediyorum.

Bu mesaj, Avukatistan yapay zekası tarafından otomatik olarak oluşturulmuştur. Lütfen unutmayın, sunulan bilgiler genel bir rehber niteliğindedir ve detaylı hukuki tavsiye yerine geçmez. Sorularınıza Avukatistan üzerinde kayıtlı olan lisanslı avukatların cevap vermesini bekleyebilir veya doğrudan bir avukat ile iletişime geçebilirsiniz.

Profesyonel hukuki danışmanlık mı arıyorsunuz?

Avukatistan üzerinden kolayca hukuki danışmanlık talebi oluşturup, sisteme kayıtlı binlerce avukattan teklif alabilirsiniz.

Lütfen unutmayın;

  • Avukatistan, avukatlardan alınan hizmetler için herhangi bir ücret ya da komisyon talep etmez.
  • Hizmetlerimiz yalnızca avukatlarla iletişim kurmanıza yardımcı olmak içindir; avukatlar tarafından verilen hizmetlerden Avukatistan sorumlu tutulamaz.
Danışmanlık Talebi Oluştur
Soru Sor Danışmanlık Talep Et