Psikiyatrik Hastalığı Olan Bir Kişinin Hırsızlık Suçu İşlemesi Durumu
Annem 2022'de bir bebeğin kolundan bilezik çaldığı iddiasıyla yakalandı ve bu durumla ilgili soruşturma aşamasındayken cezaevine konuldu. Ancak daha sonra akıl hastanesine sevk edildi ve psikiyatrik rapor oldu. Raporunda; dürtü kontrol bozukluğu denilen psikiyatrik hastalığının kısmen etkisi altında olduğu ve öne sürülen suçu işlerken hukuki anlam ve sonuçlarını tam algılayamadığı belirtiliyor. Ayrıca, bu fiille ilgili davranışlarını yönlendirme yeteneğinin azaldığı da raporda bulunuyor. 2025 Haziran'ında annem yine aynı suçu işlemiş. HAGB süresi dolmamıştı ve bu durum tekrar için sayıldı. Şikayetçi olmamış, bileziği geri vermiş ama kamu davası açılmış. 2022 yılından kalma psikiyatrik raporu var. Bu durumda ne yol izlemeliyiz?
Cevaplar
Avukatistan
Merhaba,
Öncelikle yaşadığınız süreç için geçmiş olsun. Sorunuz oldukça önemli ve hassas, özellikle psikiyatrik hastalıklar ile hırsızlık suçu ilişkisi ve ceza sorumluluğu açısından Türk Ceza Hukuku’nda çok özel düzenlemelere tabidir. Durumu detaylarıyla ele alarak yol göstermek isterim.
2022'deki Olay ve Raporun Önemi
Anneniz 2022 yılında hırsızlık suçundan dolayı yakalandığında akıl hastanesinde "Dürtü kontrol bozukluğu" tanısı konulmuş, fiili işlediği sırada algılama ve davranışlarını yönlendirme yeteneğinin azalmasına ilişkin rapor alınmış ve HagB (hükmün açıklanmasının geri bırakılması) kararı verilmiş.
Buradaki rapor, annenizin cezai ehliyetinin "tam olmaması" anlamına gelir. Yani suçun hukuki anlam ve sonuçlarını tam olarak kavrayamadığı ve davranışlarını yeterince yönlendiremediği uzman hekimlerce tespit edilmiş.
2025'te Tekrar Eden Hırsızlık ve Tekerrür
2025'te benzer bir olayı annenizin tekrar yaşaması, ancak bu kez HAGB süresi dolmadan işlenmesi nedeniyle, iki yönlü bir problem ortaya çıkar:
Suçun Teşebbüs Aşamasında Kalması
Burada olayın teşebbüs aşamasında kalmış olması (yani hırsızlık tamamlanmadan müdahale edilmesi ve çalınan eşyaların iade edilmesi) cezada indirim nedenidir. Ancak yine de teşebbüs de cezalandırılır, sadece asıl suçun cezasından daha düşük bir oran belirlenir (TCK m.35).
Şikayetçinin Olmaması
Hırsızlık suçu şikayete bağlı değildir; şikayet olmasa bile savcılık otomatik olarak kamu davası açar. Yani sizin de başınıza geldiği üzere, şikayetçi olmaması süreci durdurmaz.
Psikiyatrik Raporun Güncelliği
En önemli konu annenizin 2022 yılındaki psikiyatrik raporudur. Ancak mahkemeler genellikle "güncel" rapor isterler. Yani annenizin suçu yeniden işlediği (2025) tarihindeki ruhsal durumu önemlidir. Şu adımları öneririm:
Ceza Sorumluluğu ve Raporun Etkisi
Türk Ceza Kanunu madde 32'ye göre:
Ne Yapmalısınız?
Özetle
Daha fazla detaya veya özel bir yönlendirmeye ihtiyacınız olursa tekrar yardımcı olabilirim. Avukatistan olarak geçmiş olsun diyor, anneniz için en sağlıklı ve adil sonucun çıkmasını temenni ediyorum.