SGK İşten Çıkış Kodu Nedir?

SGK işten çıkış kodu, çalışanların işten ayrılma sebeplerini belirleyerek Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) bildirmek için kullanılır. Bu kodlar, iş akdinin nasıl sona erdiğini açıklar ve işçi haklarının belirlenmesinde önemli bir rol oynar. Yanlış veya hatalı olarak girilen çıkış kodları hukuki sonuçlar doğurabilir.

SGK işten çıkış kodları na örnek olarak, deneme süreli iş sözleşmesinin işveren veya işçi tarafından feshi, emeklilik, sağlık sorunları veya işyeri kapanması gibi çeşitli sebepler gösterilebilir. Bu kodlar aynı zamanda tazminat, ihbar süresi ve işsizlik maaşına hak kazanma gibi durumları da etkiler.

Doğru çıkış kodunun seçilmesi, işverenin yükümlülüklerini yerine getirmesinde ve çalışanın hak ettiği tazminatları alabilmesinde kritik öneme sahiptir. İşverenler, bu süreci eksiksiz bir şekilde SGK'ya bildirmekle yükümlüdür.

SGK İşten Çıkış Kodu Tanımı ve Önemi

SGK İşten Çıkış Kodu Nedir?

SGK işten çıkış kodu, bir çalışanın işten ayrılması durumunda, işverenin Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirdiği ve işten ayrılma nedenini gösteren numaralı bir sistemdir. Her çıkan çalışan için bu kodlardan biri seçilerek, çalışanın hangi gerekçeyle işten ayrıldığı resmi olarak belirtilir. Örneğin, istifa eden ile emekli olan ya da işten çıkartılan kişinin kodları farklıdır. Bu kodlar hem işçinin hem de işverenin ilerleyen süreçlerde haklarını ve yükümlülüklerini belirlemede kullanılır.

SGK İşten Çıkış Kodunun Yasal Dayanağı

SGK işten çıkış kodunun yasal temeli, başta 4857 sayılı İş Kanunu ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu olmak üzere farklı yönetmelik ve genelgelerle desteklenir. Özellikle 4857 sayılı Kanun'un 25. maddesi, hangi durumda hangi kodun kullanılacağı ile ilgili yasal çerçeveyi sunar. Son olarak, güncel SGK genelgeleri ve tebliğleri ile işten çıkış kodlarının bildirimi, kullanımı ve değiştirilmesiyle ilgili detaylar netleştirilmiştir.

İşveren ve İşçi Açısından Önemi

SGK işten çıkış kodları, hem işveren hem de işçi için çok önemli sonuçlar doğurur. İşveren açısından doğru kodun seçilmesi yasal sorumluluğun yerine getirilmesi demektir; hatalı veya kasıtlı yanlış kod seçimi idari ve hukuki yaptırımlara yol açabilir. İşçi açısından ise çıkış kodu, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, işsizlik maaşı gibi haklara doğrudan etki eder. Örneğin bazı kodlar kullanıldığı zaman işçi işsizlik maaşı alamazken, bazı kodlar için hem tazminat hem de diğer haklar korunur. Ayrıca bu kodlar, ileride mahkemelerde delil olarak da kullanılabilir.

İşten Çıkış Kodunun Hangi Durumlarda Bildirildiği

SGK işten çıkış kodu, iş sözleşmesinin sona erdiği her durumda zorunlu olarak bildirilir. Yani; istifa, işverenin iş akdini feshetmesi, emeklilik, ölüm, askerlik, toplu işten çıkarma, evlilik gibi tüm sona erdirme nedenlerinde bir çıkış kodunun SGK’ya iletilmesi gerekir. SGK’ya yapılan işten ayrılış bildirgesinde çıkış kodu mutlaka yer alır ve işçinin ileriki dönemdeki haklarına temel oluşturur. Kısacası, işçi işyerinden hangi sebeple ayrılırsa ayrılsın, işverenin bu sebebi bir kod ile bildirmesi yasal zorunluluktur. Bu sebeple kod seçimi ve bildirimi, hem hak kaybı hem de hukuki uyuşmazlık yaşanmaması adına çok dikkatli yapılmalıdır.

SGK İşten Çıkış Kodları Tablosu

SGK işten çıkış kodları tablosu, işçinin işten ayrılma sebebinin net ve resmi şekilde belirtilmesine yarar. SGK çıkış kodları arasında istifa, deneme süresi, askerlik, emeklilik, ölüm, toplu işçi çıkarma, belirli ve belirsiz süreli sözleşme feshi gibi çok farklı durumlar yer alır. 2025 yılı itibariyle kodlar ve açıklamaları tablo halinde hazırlanmıştır. Genellikle en sık kullanılan çıkış kodlarının başında 1, 3, 4, 5, 8, 12, 13, 15 ve 23–29 arası kodlar gelmektedir.

Tabloyu işten çıkış işlemleri yapılırken SGK İşten Ayrılış Bildirgesi ekranı üzerinden bulabilirsiniz.

Sık Kullanılan İşten Çıkış Kodları ve Anlamları

Sık kullanılan SGK işten çıkış kodları işveren ve işçi açısından çok önemlidir. Yanlış kod seçimi işsizlik maaşı, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı gibi hakları etkileyebilir.

Kod 1: Deneme Süreli İş Sözleşmesinin İşverence Feshi

Kod 1, işverenin deneme süresindeki işçiyi herhangi bir sebep göstermeden çıkarmasıdır. Bu durumda işçi ihbar veya kıdem tazminatı alamaz, genellikle işsizlik maaşı hakkı da doğmaz.

Kod 2: Deneme Süreli İş Sözleşmesinin İşçi Tarafından Feshi

Kod 2’de işçi kendi isteğiyle deneme süresi dolmadan ayrılır. Tazminat veya işsizlik maaşı hakkı yoktur.

Kod 3: Belirsiz Süreli İş Sözleşmesinin İşçi Tarafından Feshi (İstifa)

Kod 3, en sık rastlanan kodlardan biridir. İşçi kendi isteğiyle işten ayrılır yani istifa eder. Kıdem veya ihbar tazminatı genellikle alınamaz ve işsizlik maaşı da bağlanmaz.

Kod 4: Belirsiz Süreli İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Haklı Sebep Bildirilmeden Feshi

Kod 4, işverenin herhangi bir haklı neden olmaksızın çalışanını işten çıkarmasıdır. Kıdem ve ihbar tazminatı ödenir, işçi işsizlik maaşı için başvurabilir.

Kod 5: Belirli Süreli İş Sözleşmesinin Sona Ermesi

Kod 5, belirli süreli sözleşmenin son bulması anlamına gelir. Kıdem tazminatı koşullar uygun ise alınabilir. İşsizlik maaşı bazen alınabilir.

Kod 8: Emeklilik (Yaşlılık) veya Toptan Ödeme Nedeniyle

Kod 8’in seçilmesi, işçinin yaşlılık veya çalışmayı bırakıp toplu ödeme talep etmesidir. Mevzuata göre tazminat alınabilir fakat işsizlik maaşı alınamaz.

Kod 9: Malulen Emeklilik Nedeniyle

Malullük nedeniyle işten ayrılanlar için kullanılır. İşçi malulen emekli olur ve tazminat alma hakkı vardır.

Kod 10: Ölüm

Kod 10, çalışanın vefatı durumunda bildirilir. Varsa tazminat hakkı yasal mirasçılarına ödenir.

Kod 12: Askerlik

Kod 12, çalışan er veya erbaş olarak askere giderken kullanılır. Kıdem tazminatı alınabilir.

Kod 13: Kadın İşçinin Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılması

Kod 13, kadın işçinin evlenmesi ve sonrasındaki bir yıl içinde kendi isteğiyle işten ayrılmasıdır. Kıdem tazminatı hakkı doğar.

Kod 15: Toplu İşçi Çıkarma

Kod 15, işverenin toplu işçi çıkarmalarında kullanılır. Genellikle kıdem ve ihbar tazminatı ödenir, işsizlik maaşı hakkı doğar.

Kod 23–29: Zorunlu, Sağlık, Disiplin ve Ahlaki Nedenlerle Fesih

Kod 23–29 arası kodlar fesih nedenlerine göre değişir. Disiplin, sağlık, zorunlu ahlaki nedenlerle işçinin veya işverenin sözleşmeyi feshetmesi halinde kullanılır. Genellikle bazı kodlarda tazminat hakkı olmaz ve işsizlik maaşı bağlanmayabilir.

Kod 31–41: Diğer Özel Durumlar ve Açıklamalar

Kod 31–41 arası, doğum, kampanya bitimi, kamu işçiliğine geçiş gibi özel, istisnai durumlar için kullanılır. Açıklamalar koda göre değişir.

2025 Güncel SGK İşten Çıkış Kodları

2025 SGK işten çıkış kodları, mevcut yasal düzenlemelere ve sektördeki değişikliklere göre güncellenmiştir. SGK’nın resmi internet sitesi ve güncel mevzuatta yayımlanan kodlar işverenler ve çalışanlar tarafından dikkatlice incelenmelidir. Kodların açıklamaları ve hangi hakların alınacağı konusu sürekli güncellenmektedir.

Kısaca, işten çıkış kodunu hem işverenin doğru seçmesi hem de işçinin haklarını bilmesi gerekir. SGK işten çıkış kodları hakkında e-devlet veya SGK’nın resmi sayfalarından da detay alınabilir.

Kodlara Göre Kıdem ve İhbar Tazminatı Hakkı

Kıdem ve ihbar tazminatı, çalışanların işten ayrılması sırasında en çok merak ettiği konuların başında gelir. SGK işten çıkış kodu, bir çalışanın bu tazminatlara hak kazanıp kazanamayacağını netleştirir. Kod 4 (belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi), kod 5 (belirli süreli sözleşmenin sona ermesi), kod 8 (emeklilik nedeniyle), kod 12 (askerlik), kod 13 (kadın işçinin evlilik nedeniyle ayrılması), kod 15 (toplu işçi çıkarma) gibi bazı işten çıkış kodları kullanıldığında, çalışanlar genellikle kıdem tazminatı hakkı elde ederler. Aynı şekilde ihbar tazminatı da genellikle bu kodlar ile fesihte söz konusu olur. Ancak, işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı hareketi nedeniyle (eski 29, güncelde 42 ve üstü kodlar gibi) işten çıkarılması halinde kıdem ve ihbar tazminatı hakkı kaybedilebilir. Kodun doğruluğu mahkemede de tazminat talebi açısından belirleyici olabilir.

Kodlara Göre İşsizlik Maaşı Hakkı

İşsizlik maaşına başvurabilmek için en önemli kriterlerden biri SGK işten çıkış kodudur. Kod 4, kod 5, kod 12, kod 13 gibi bazı kodlar işsizlik maaşı başvurusu için uygundur ve çalışan bu kodlarla işten çıkartıldığında İŞKUR’a başvurabilir. Ancak kod 3 (istifa), kod 22 (diğer nedenler) gibi işçinin kendi isteğiyle işten ayrıldığı veya kapsam dışı bir nedenle ayrıldığı bildirilen kodlarda işçiye işsizlik maaşı bağlanmaz. Yanlış veya hatalı kod seçilmesi, işçinin işsizlik ödeneğinden yararlanamamasına sebep olabilir. Bu nedenle kodun doğru belirlenmesi hem işçi hem işveren için büyük önem taşır.

Kodlara Göre Diğer Hak ve Alacaklar

İşten çıkışta diğer hak ve alacaklar da kodlara göre şekillenir. Kodlara bağlı olarak kullanılmamış yıllık izin ücretleri, fazla mesai, prim, ikramiye gibi ödemeler de yapılır. Kod 8 (emeklilik), kod 9 (maluliyet), kod 15 (toplu işçi çıkarma), kod 13 (kadın işçinin evlenmesi) gibi kodlar ile ayrılan çalışanların kullanılmamış izin ücretleri ve hak etmiş oldukları diğer alacakları ödenir. Yine kod 24 ve kod 28 gibi sağlık ve disiplin nedenleriyle ayrılmalarda ise içeriğe göre kıdem ya da diğer haklar değişebilir. Kodun yanlış seçilmesi, bazı ödemelerin yapılmamasına veya ileride mahkeme sürecine taşınmasına zemin hazırlar.

Çıkış Kodunun İşçinin Siciline Etkisi

SGK işten çıkış kodu, işçinin sicilinde çok önemli bir yere sahiptir. Özellikle kod 42, 43, 44 ve üstü gibi ağır ihlal ve "ahlak dışı" nedenlerle işten çıkarılma kodları, yeni iş başvuruları sırasında olumsuz bir iz bırakabilir. Kod 29 gibi (“yüz kızartıcı suçlar”) etiketlenen eski kodlarda işçinin yeni bir iş bulması zorlaşabilir. Her ne kadar bu kodlar adli sicile işlemezse de, SGK kayıtlarında görülebildiği için işverenler tarafından sorgulanabilir. Temiz bir çıkış kodu ise çalışanların ileride başka işlerde sorun yaşamasını önler. ⛔️ Kodun yanlış bildirilmesi ise mahkemede düzeltilebileceği gibi, işçi açısından maddi ve manevi hak kayıplarına yol açabilir.

Kısacası, SGK işten çıkış kodları hem haklarınızın belirlenmesinde hem de iş yaşamınızdaki sicilinizde ciddi rol oynar. Bu nedenle işten ayrılırken bildirilen koda dikkat etmek, gerektiğinde profesyonel destek almak önemlidir.

Bildirim Süreci ve Yasal Zorunluluklar

SGK işten çıkış kodu bildirimi, işçi ve işveren için oldukça önemli bir süreçtir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile birlikte, işverenler işçinin işten ayrıldığı tarihi izleyen en geç 10 gün içinde SGK'ya işten ayrılış bildirgesini vermek zorundadır. Bildirgede, çalışanın neden işten ayrıldığı yani işten çıkış kodu mutlaka açıkça belirtilmelidir.

Eğer bildirim süresi kaçırılırsa, işverene idari para cezası uygulanır. Ayrıca bildirimin doğru kodla ve eksiksiz yapılması, işçi hakları ve SGK süreçleri açısından da yasal bir zorunluluktur. Doğru yapılmayan bir bildirim ilerleyen süreçlerde ciddi sorunlara neden olabilir.

İşverenin Sorumlulukları ve Süreç Takibi

İşveren, işten çıkış kodunu bildirirken çok dikkatli olmalıdır. Yapılan bildirimin; iş sözleşmesinin fesih sebebini doğrular nitelikte ve çalışanla yapılan yazışmalarla (örneğin, fesih bildirimi veya istifa dilekçesi) tutarlı olması gerekmektedir.

İşten ayrılan işçinin SGK'ya bildirilme süresi dolmadan:

• Çıkış kodu ve ayrılış gerekçesi eksiksiz girilmeli
• Bildirge online olarak e-Bildirge sistemi üzerinden gönderilmeli
• Süreç sonrasında gerektiğinde düzeltme yapılabilmesi için belgeler saklanmalıdır

Eğer işveren, yanlış bildirim yaparsa ve bu durum 10 gün içinde fark edilirse, e-Bildirge üzerinden bildirgeyi iptal edip doğrusu ile değiştirme hakkı vardır. 10 günü geçerse süreç daha farklı ilerler ve SGK'ya yazılı başvuru yapılmalıdır.

SGK Çıkış Kodunda Hata ve Düzeltme Yöntemleri

SGK işten çıkış kodunda hata yapmak çoğu zaman çeşitli hak kayıplarına yol açabilir. Yanlış kodun bildirilmesi durumunda, eğer ayrılış bildirgesinin tarihi üzerinden 10 gün geçmemişse, işveren e-Bildirge sistemi ile bildirgeyi iptal edip doğru çıkış kodunu bildirerek düzeltebilir.

10 günlük yasal süre geçilmişse, durum biraz daha resmiyet kazanır. Burada izlenmesi gereken adımlar şunlardır:

1. Hatalı bildirimi gösteren belgelerle birlikte, işveren veya işçi, ilgili SGK müdürlüğüne bir düzeltme dilekçesi sunar.
2. Ek olarak, mahkeme kararı ya da arabuluculuk anlaşmasının olması bu düzeltmede süreci kolaylaştırır.
3. SGK, başvurunun doğruluğunu kontrol ederek işten çıkış kodunu sistemde günceller.

Düzeltme dilekçesinde, yanlış bildirimin hangi nedenle ve hangi koddan dolayı yapıldığı açıkça ifade edilmelidir.

İşten Çıkış Koduna İtiraz Nasıl Yapılır?

SGK işten çıkış kodu yanlış ya da haksız ise, işçi veya işveren bu koda itiraz edebilir. İtirazda izlenen yol şöyledir:

• Öncelikle, hata işveren kaynaklıysa ve 10 günlük süre dolmamışsa, işveren e-Bildirge üzerinden kodu düzeltebilir.
• 10 günlük süre geçtiyse veya işveren düzeltmeye yanaşmıyorsa, işçi doğrudan SGK’ya yazılı itirazda bulunabilir. Sosyal Güvenlik Kurumu’na verilen dilekçede; eski ve doğrusu olması gereken kod, ayrılış nedeni ve şikayetin gerekçesi belirtilmelidir.
• Eğer SGK işlem yapmazsa yahut hak ihlali varsa, işçi İş Mahkemesi’ne dava açabilir. Özellikle arabuluculuk süreci ya da mahkeme kararıyla kod değişikliği kesinleşmişse, SGK kodu değiştirmek zorundadır.

Bu süreçlerde dikkatli olmak, tüm belgeleri saklamak çok önemlidir. Hatalı kodlar, işçinin kıdem/ihbar tazminatı ve işsizlik maaşı gibi büyük haklarının kaybına yol açabileceği için, itirazı zamanında ve eksiksiz yapmak gerekir.

Bu süreçte işçi ve işverenlerin gerekirse bir uzmana danışması da hak kaybı yaşanmamasını sağlar.

Özel Durumlar ve Sık Sorulan Sorular

E-devlet'ten SGK İşten Çıkış Kodu Sorgulama

E-devlet'ten SGK işten çıkış kodunu sorgulamak isteyenler, sistem üzerinden kısa sürede bu bilgiye ulaşabilir. E-devlet sistemi, işçinin daha önce hangi işten çıkış kodu ile işten ayrıldığını görmesini sağlar. E-devlet platformuna T.C. kimlik numarası ve e-devlet şifresiyle giriş yaptıktan sonra, SGK Tescil ve Hizmet Dökümü bölümünden çalışılan işyerleri ve çıkış bilgileri görüntülenebilir. Özellikle işsizlik maaşı başvurusu sırasında veya yeni bir işe girerken, işten çıkış kodunuzu bilmek önemli bir avantajdır.

Çıkış kodunuzu sorgularken, doğru yılı ve işyerini seçmeye özen göstermelisiniz. Kodda herhangi bir hata olduğunu düşünüyorsanız, eski işvereninizle veya SGK ile iletişime geçebilirsiniz. İşten çıkış kodu, işçinin haklarının ne olacağını doğrudan etkilediği için herkes bu bilgiye kolayca ulaşabilmelidir.

Covid-19 ve SGK İşten Çıkış Yasakları

Covid-19 pandemisi döneminde SGK işten çıkış yasakları gündeme gelmişti. 2020 yılının Nisan ayından itibaren, hükümet Covid-19'un ekonomik etkilerinden korumak amacıyla işten çıkarma yasağı uygulamıştı. Bu yasak kapsamında, işverenler çalışanlarını sadece "Kod 29" yani ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık nedeniyle işten çıkarabiliyordu. Diğer kodlar için ise fesih yasaktı.

Bu yasak, hem işverenlerin hem de işçilerin haklarını sınırlı bir süre değiştirirken, özellikle Kod 29 ile yapılan çıkışlar mahkemeler ve işçiler için kritik önem taşıdı. 2021 yazı itibarıyla bu yasak yürürlükten kalktı, ancak pandemi döneminde yapılan çıkışlar hâlen bazı hak kayıplarına ve davalara konu olabiliyor. Mevzuat güncellendikçe işten çıkış kodlarının kullanımı ve yasakları da değişmektedir.

Kadın İşçilerin Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılmasında Kod Seçimi

Kadın işçiler için evlilik nedeniyle işten ayrılmak önemli bir haktır. Türk İş Kanunu’na göre, kadın işçiler evlilik tarihinden itibaren bir yıl içerisinde iş akitlerini tek taraflı olarak feshedebilirler ve bu durumda Kodu 13 (Kadın işçinin evlenmesi nedeniyle ayrılması) kullanılır.

Kod 13 ile çıkış alan kadın işçiler, kıdem tazminatına hak kazanır. Ancak ihbar tazminatı ödenmez ve işsizlik maaşı hakkı da bulunmaz. İşverenin farklı bir kod kullanması, işçinin hak kaybına yol açabilir, bu yüzden ayrılma sebebinizi yazılı olarak belirtmek ve doğru kodun girildiğinden emin olmak çok önemlidir.

Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ve Yasal Değişikliklerin Etkisi

Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK) ve zaman zaman çıkan yasalar, SGK işten çıkış kodları üzerinde önemli değişiklikler yaratabiliyor. Özellikle kamu sektöründe çalışanlar için KHK ile işten çıkarma işlemleri genellikle Kod 35 (KHK ile iş akdinin feshi) ile yapılmaktadır.

KHK’larla veya yasal değişikliklerle getirilen düzenlemeler, işçilerin tazminat, işsizlik maaşı ve diğer sosyal hakları üzerinde doğrudan etkili olabiliyor. Bu yüzden, yasal değişiklikleri takip etmek ve işten çıkış kodlarında yapılan güncellemeleri öğrenmek önemlidir. Özellikle büyük dönüşümlerin olduğu dönemlerde kodların anlamı ve sonuçları değişebilir; bu yüzden uzman desteği almak yerinde olacaktır.

Yüz Kızartıcı Suçlar ve SGK Kodlarının Sonuçları

Yüz kızartıcı suçlar (örneğin hırsızlık, dolandırıcılık, zimmet gibi) nedeniyle işten çıkarılan işçiler için SGK çıkış kodları içinde genellikle Kod 29 (Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller) kullanılır. Bu kodla işten çıkarılanlar, kıdem ve ihbar tazminatı alamaz ve işsizlik maaşına da başvuramaz.

Kod 29 ile işten çıkarılmak işçi sicilini olumsuz etkiler ve sonraki iş aramalarında sorun yaşayabilir. Ancak işverenin bu kodu kullanabilmesi için durumu belgeyle ispatlaması gerekir. Hatalı kod verilmesi durumunda işçi hukuki yollara başvurabilir. Son yıllarda, Kod 29 ile yapılan işten çıkarma işlemleri ciddi şekilde denetlenmeye başlamıştır.

İşten çıkış kodları, özellikle yüz kızartıcı suçlar gibi özel durumlarda hem işçinin hem de işverenin haklarını doğrudan etkiler ve bu yüzden dikkatle seçilmelidir.

SGK İşten Çıkış Kodu Hakkında Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Hangi Kodda Hangi Haklardan Yararlanılır?

Hangi işten çıkış kodunda hangi haktan yararlanılabileceği çalışanlar ve işverenler için oldukça önemlidir. SGK işten çıkış kodu, işçinin işten ayrılış nedenini yasal olarak belgeleyen ve buna göre haklarını belirleyen bir sistemdir.

Örneğin; Kod 4 yani "Belirsiz Süreli İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Haklı Sebep Bildirilmeden Feshi" seçilirse, işçi hem kıdem tazminatı hem de ihbar tazminatına hak kazanır ve işsizlik maaşına başvurabilir. Kod 3'te ise yani "İşçi İstifası", genellikle işçi kendi isteğiyle ayrıldığı için kıdem ve ihbar tazminatı hakkı olmaz, işsizlik maaşı alınamaz.

Kadın işçinin evlenme nedeniyle işten ayrılması (Kod 13) kıdem tazminatı almaya hak sağlar. Malulen veya yaşlılık nedeniyle işten ayrılanlarda (Kod 8, 9), işçi tazminat hakkından faydalanabilir. Kod 29 gibi ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı hallerde ise, işçi tazminat hakkı kazanamaz ve işsizlik maaşı da alamaz.

Kod Seçiminin Yanlışlığına Ne Olur?

İşten çıkış kodunun yanlış seçilmesi, hem işçi hem işveren açısından ciddi sorunlar doğurabilir. Yanlış kod seçimi işçinin hak kaybına yol açabilir; örneğin hak etmediği halde işsizlik maaşı alabilir ya da hak ettiği halde tazminat alamayabilir. İşveren açısından ise haksız yere ödeme ya da SGK tarafından ceza riski oluşabilir.

Kodun yanlış seçilmesi durumunda, işçi veya işveren SGK’ya başvurarak düzeltme talep edebilir. Bu süreçte yazılı olarak başvuru yapılmalı ve gerekli delillerle birlikte kodun düzeltilmesi istenmelidir. Eğer sorun çözülemezse, yargı yoluna başvurmak da mümkündür. Yanlış kod, ileride hukuki anlaşmazlık ve tazminat davalarına da sebep olabilir.

Kodların Mahkemelerdeki Önemi

Çıkış kodları, işçi-işveren davalarında son derece önemli delil niteliği taşır. Mahkemeler genellikle çıkış kodunu dikkate alır; ancak sadece çıkış kodu ile karar verilmez. Kodun yanında fesih bildirimi, tutanaklar ve diğer belgeler de incelenir.

Örneğin; işveren kötü niyetli şekilde yanlış kod seçmişse, işçi mahkemede bunu belgeleyerek haklarını talep edebilir. Kod 29 gibi ciddi yaptırımlar getiren kodların yanlış veya haksız kullanımı mahkemelerde işverenin aleyhine oluyor. Ayrıca seçilen kod, işçinin dosyasının SGK ve İŞKUR kayıtlarında kalıcı olarak yer alacağı için, sonraki iş başvurularında da dikkate alınabilir.

Sonuç olarak, işten çıkış kodu hem yasal hem de iş hayatında önemli bir referanstır ve mahkemeler için delil niteliği taşır. Bu nedenle, her iki tarafın da seçilen kodun doğruluğundan emin olması gereklidir.

Sonuç ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Doğru Kod Seçiminin Önemi

Doğru SGK işten çıkış kodu kullanmak, hem işveren hem de işçi için büyük bir önem taşır. İşten çıkış kodu, iş akdinin hangi sebeple sonlandığını resmi olarak belgeleyen ve ilerleyen süreçte tazminat, işsizlik maaşı, yeni işe giriş gibi hak ve yükümlülüklerde referans alınan temel bilgidir. Yanlış kod seçimi; işçinin haksız şekilde tazminat kaybı yaşamasına, işsizlik maaşı alamamasına veya işveren için idari para cezası ve dava riski oluşmasına yol açabilir. Özellikle ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık, istifa, sözleşme bitimi gibi durumlarda en uygun kodun seçilmesi ileride çıkacak problemleri önler.

Çıkış Koduna Göre Hak Kaybı Yaşamamak İçin Öneriler

Çıkış kodu belirlenirken, işçinin ve işverenin hak kaybı yaşamaması için dikkat edilmesi gereken birkaç noktaya özen gösterilmelidir:

• İşten çıkış nedeni net olarak tespit edilmeli, yanlış veya eksik bildirim yapılmamalıdır.
• İşçi, SGK işten çıkış kodunu ve içeriğini e-Devlet üzerinden kontrol edebilir, burada bir hata varsa hemen işverene veya SGK'ya bildirimde bulunmalıdır.
• Tazminat veya işsizlik maaşı gibi haklardan yararlanmak için en uygun kodun bildirildiğinden emin olunmalıdır.
• Kodda hata varsa, zaman kaybetmeden itiraz sürecine başlanmalıdır.
• Belge ve deliller (iş sözleşmesi, ihtarname, fesih bildirimi, tutanak vb.) mutlaka saklanmalıdır.
• Özellikle istifalarda veya evlilik sebebiyle ayrılmalarda, beyanın imzalanan evrakla desteklenmesine dikkat edilmelidir.

Bu öneriler uygulandığında hem işçinin hem de işverenin hukuki ve sosyal hakları korunmuş olur.

Uzman Desteği ve Danışmanlık Bilgisi

SGK işten çıkış kodu seçimi ve uygulanması sürecinde, çoğu zaman teknik ve hukuki bilgi gerekebilir. İşverenler, insan kaynakları uzmanı veya mali müşavirlerden destek almalıdır. İşçiler ise haklarında yapılan işlemlerin doğruluğundan emin olamadıklarında avukat veya ilgili sendikadan danışmanlık alabilirler.

Ayrıca SGK ve İŞKUR il müdürlükleri de bu tür konularda bilgilendirme yapmaktadır. Gerektiğinde uzman desteği almak; yanlış kod nedeniyle mağdur olmayı, idari para cezası veya hak kaybı yaşamayı önler. Unutulmamalı ki, doğru bilgilendirme ve zamanında başvuru ile bütün yasal haklardan eksiksiz yararlanmak mümkündür.