Hukuk Bürosu Dolandırıcılığı Nasıl Anlaşılır?
⚠️ Son günlerde sahte icra/uzlaşma mesajları ve ısrarlı aramalar arttı. Peki, Hukuk Bürosu Dolandırıcılığı Nasıl Anlaşılır? En yaygın işaretler: tehdit dili, “acil ödeme” baskısı, belirsiz/kişisel IBAN, WhatsApp üzerinden sözde tebligat, doğrulanamayan isim ve numaralar. Ayrıca baro kaydı görünmeyen bir sahte avukat ismi ve “dosyanızın son günü” gibi panik cümleleri dikkat çeker.
Bu yazıda; gerçek resmî tebligat nasıl gelir, baro kaydı ve sicil nasıl doğrulanır, web adresi ve sabit hat nasıl kontrol edilir, IBAN–unvan uyumu nasıl bakılır, e-Devlet şifresi/tek kullanımlık kod istenmesi neden alarmdır ve arabuluculuk–icra adı kullanılarak kurulan tuzaklar nasıl boşa çıkarılır gibi adımları sade biçimde anlatacağız. Kısacası, Hukuk Bürosu Dolandırıcılığı Nasıl Anlaşılır?
Hukuk bürosu dolandırıcılığının tanımı
Hukuk bürosu dolandırıcılığı, kendisini gerçek bir avukat ya da hukuk bürosu çalışanı gibi tanıtan kişilerin, insanları kandırarak maddi kazanç elde ettiği bir dolandırıcılık türüdür. Burada dolandırıcılar çoğunlukla borç, icra takibi veya dava başlatma gibi senaryoları kullanır. Gerçek bir avukatın sahip olacağı kimlik ya da resmî evraklarla değil, sahte belgelerle ve resmi olmayan yollarla iletişim kurarlar. Özellikle SMS, WhatsApp, telefon araması veya e-posta yoluyla insanlara ulaşarak, onları korkutup hızlıca para göndermelerini isterler.
Bu tür dolandırıcılıkta asıl amaç, karşı tarafı psikolojik baskı ve tehdit ile paniğe sürüklemektir. Kişi, adının bir davada karıştığı, borcu olduğu veya icra işlemiyle karşılaşacağı söylenerek kandırılır. İnsanlar resmî bir kurum ya da avukat ismini duyunca, genellikle durumu sorgulamadan panik içinde verilen hesaplara para gönderir. Gerçek hukuk büroları ise resmî kanallar dışında, şahsi hesaplardan ödeme istemez ve iletişimde daima resmî yolları kullanır.
Sık görülen dolandırıcılık yöntemleri
Hukuk bürosu dolandırıcılarının kullandığı yöntemler her yıl biraz daha çeşitleniyor. Ancak en yaygın yöntemler arasında borç ve icra takibi senaryoları, sahte dava süreçleri, uzlaştırmacı/arabulucu dolandırıcılığı ve sahte avukat profilleriyle kandırma geliyor.
Borç ve icra takibi senaryosu
Borç ve icra takibi senaryosu, Türkiye’de en sık karşılaşılan yöntemlerden biridir. Dolandırıcılar, genellikle "Hakkınızda icra takibi başlatıldı", "Ödemediğiniz borç nedeniyle evinize haciz işlemi uygulanacak" gibi mesajlar veya aramalarla kişilere ulaşır. Bu mesajlarda mutlaka bir ödeme yapılması gerektiği, aksi takdirde daha büyük bir zararla karşılaşılacağı vurgulanır. Panik olan kişiler, kendilerinden istenen parayı verilen IBAN’a acil şekilde gönderir. Oysa gerçek icra takibi yasal yollarla ve resmî tebligatla yapılır.
Sahte dava süreçleri
Sahte dava süreçleriyle dolandırıcılıkta ise, sizden birinin şikâyeti üzerine "davanız açıldı", "mahkemelik oldunuz" gibi cümlelerle korkuturlar. Burada da genellikle “Dava kapanması için ücret ödenmesi gerekir” bahanesiyle sizden hızlıca para istemeleri dikkat çeker. Gerçek avukatlar, böyle bir durumda kesinlikle şahsi hesaplarına para almaya çalışmaz, bütün süreçler mahkemeler ve resmi kurumlar üzerinden yürütülür.
Uzlaştırmacı veya arabulucu dolandırıcılığı
Uzlaştırmacı veya arabulucu dolandırıcılığı ise son yıllarda çokça görülüyor. Burada kendini arabulucu olarak tanıtan kişiler, size bir uzlaşma dosyanız olduğu, taraflardan biriyle çözüm bulunamazsa cezai işlem uygulanacağı ile ilgili mesajlar atar. Uzlaştığınız takdirde dosyanın kapanacağı, fakat belirli bir ödemeyi kısa sürede yapmanız gerektiği belirtilir. Gerçek arabulucu ve uzlaştırmacılar asla şahsi telefonla, WhatsApp üzerinden ya da IBAN yoluyla ücret talep etmez.
Sahte avukat profilleriyle kandırma
Sahte avukat profilleriyle kandırma, dolandırıcıların sosyal medya hesaplarını ya da internet sitelerini kullanarak oluşturduğu bir başka tehlike. Burada dolandırıcılar, gerçek bir avukat ismini veya tamamen uydurma bir isim kullanarak sahte profiller açar. İnsanlara bu profillerden ulaşır, güven ortamı yaratır ve çeşitli dosya bedelleri, danışmanlık ücretleri veya harç adıyla para isterler. Gerçek avukatlar ise mutlaka Baro’ya kayıtlıdır ve bilgileri kamuya açıktır. Şüphe duyduğunuzda mutlaka avukatın baro kaydını kontrol edin.
Kısacası, hukuk bürosu dolandırıcılığı yöntemleri genellikle panik yaratmak, acele ettirmek ve kişileri resmi olmayan kanallar ile para göndermeye ikna etmek üstüne kuruludur. Her zaman gerçekliğinden emin olmadan adım atmamakta fayda var!
Dolandırıcıların Kullandığı Yöntemler
SMS ve WhatsApp dolandırıcılığı
SMS ve WhatsApp dolandırıcılığı son yıllarda oldukça yaygınlaştı. Dolandırıcılar, genellikle “Hakkınızda icra takibi başlatıldı”, “Borç ödemezseniz mahkemeye verileceksiniz” veya “Şu linke tıklayarak bilgilerinizi girin” gibi mesajlar gönderiyor. Hukuk bürosu adı kullanılarak insanlara hızlıca korku verilmek isteniyor. Mesajlarda gerçek dışı bir aciliyet havası yaratılıyor. Gönderilen numaralar çoğu zaman şahsi hatta sahte numaralar oluyor. Kişisel bilgiler, banka şifreleri veya para talep ediliyor. Hiçbir gerçek hukuk bürosu, resmi işlerde bu tür mesajlaşma uygulamalarını kullanarak sizden ödeme veya bilgi istemez.
Sahte internet siteleri ve sosyal medya hesapları
Sahte internet siteleri ve sosyal medya hesapları ile hukuki danışmanlık veriyormuş gibi gözüken dolandırıcılar sıklıkla karşımıza çıkıyor. Hukuk bürosunun veya avukatın adıyla birebir aynı görünen internet siteleri açılabiliyor. Ayrıca Instagram, Facebook gibi sosyal medya platformlarında da sahte profiller oluşturuluyor. Bu sahte adresler üzerinden verilen iletişim numaraları veya e-posta adresleriyle vatandaşlarla temasa geçiliyor. Özellikle danışmanlık, uzlaştırma veya dava açma taahhüdüyle ön ödeme isteniyor. Resmi ve güvenilir web siteleri genellikle baro sayfası veya adalet bakanlığı tarafından doğrulanmıştır. Sahte siteler ve hesaplardaki küçük farklılıklar, farklı uzantılar veya farklı iletişim bilgileri dikkatlice kontrol edilmelidir.
Resmi belge ve tebligat taklidi
Resmi belge ve tebligat taklidi yönteminde, dolandırıcılar gerçek mahkeme kağıdı veya icra dairesi tebligatına çok benzeyen belgeler düzenleyebiliyorlar. Kişilere SMS ile veya elden ya da e-posta yoluyla ulaştırılan bu belgeler, gerçek gibi durmasına rağmen üzerinde yanlış bilgiler ya da sahte iletişim numaraları barındırıyor. Özellikle e-posta yoluyla gelen PDF ekler, çıktı alınmış sözde evraklar veya üzerinde oynanmış elektronik tebligatlar dikkatinizi çekmeli. Gerçek bir tebligat yalnızca PTT, elektronik tebligat sistemi (e-tebligat) veya elden, imza karşılığı teslim edilir. Üzerinde resmi mühür, doğru dosya numarası, baro kaydı ve avukat bilgilerinin olup olmadığı her zaman kontrol edilmeli.
Telefonla tehdit ve korkutma
Telefonla tehdit ve korkutma yöntemi, dolandırıcıların psikolojik baskı ile insanlardan para koparmaya çalıştığı yaygın bir yoldur. Genellikle bilinmeyen numaralardan arayanlar “Hakkınızda az önce icra davası açıldı”, “Derhal şu IBAN’a para göndermezseniz hapisle yargılanırsınız” ya da “Polis kapınıza gelecek” gibi cümlelerle korkutmadan yararlanır. Ses tonu ve konuşma şekli ile acele ettirilmeye çalışılır. Resmi bir hukuk bürosu, kesinlikle telefonla tehdit veya baskı yapmaz, IBAN numarası vererek açıkça ödeme istemez. Arayan kişinin baro kaydı olup olmadığı veya gerçekten avukat olup olmadığını hemen sorgulamak gerekir.
Cinsel içerikli tuzaklar ve şantaj
Cinsel içerikli tuzaklar ve şantaj da hukuk bürosu dolandırıcılarının kullandığı bir başka tehlikeli yöntemdir. Sosyal medya veya arkadaşlık siteleri üzerinden tanışılan kişilerce, cinsel içerikli yazışmalar veya görüntüler elde ediliyor. Sonrasında ise kendisini avukat, savcı veya polis olarak tanıtan kişi “Bu görüntüler hukuka aykırı, dava açılacak” gibi tehditlerde bulunarak para istiyor. Çoğunlukla utanç ve korku hissiyle hareket eden kişiler hemen ödeme yapabiliyor. Gerçek bir avukat veya kamu görevlisi hiçbir şekilde bu tarz özel durumlardan para talep etmez. Ayrıca yasal süreçlerde rüşvet ya da şantaj kanunen suçtur ve devletin resmi yetkilileri böyle bir yaklaşıma girmez.
Unutmayın, yukarıdaki yöntemlerden herhangi biriyle karşılaşırsanız, önce araştırın ve mutlaka resmi mercilere danışın. Şüpheli durumda asla ödeme yapmayın veya kişisel bilgi paylaşmayın.
Dolandırıcılık Belirtileri ve Risk İşaretleri
Yüksek ve aceleci para talepleri
Yüksek ve aceleci para talepleri, hukuk bürosu dolandırıcılığının en belirgin belirtilerindendir. Gerçek avukatlar ve hukuk büroları genellikle ödemeler için makul bir süre verir. Ancak dolandırıcılar, panik yaratarak hemen ödeme yapmanızı isteyebilir. Özellikle “Dosyanız kapanacak, hemen ödeme yapmanız lazım”, “Ödemezseniz hemen icra işlemi başlatılacak” gibi cümleler sıkça duyulur. Bu tür aceleci ve baskıcı yaklaşımlar, genellikle mağduru düşünmeden hareket etmeye zorlar. Bir hukuki işlemde bu kadar hızlı karar verilmesi çoğu zaman gerekmez, acele ettiriliyorsanız iki kere düşünmelisiniz.
Resmi iletişim yerine şahsi kanallar kullanılması
Resmi iletişim yerine şahsi kanallar kullanılması bir diğer önemli risk işaretidir. Gerçek hukuk büroları ve avukatlar genellikle kurumsal e-posta adresleri, ofis telefonları veya resmi yazışma yollarını tercih eder. Dolandırıcılar ise genellikle WhatsApp, SMS, Telegram gibi kişisel ve kolay silinebilir kanallar üzerinden sizinle iletişime geçmek ister. Eğer bir kendini avukat olarak tanıtan kişi, sürekli şahsi numarasından ya da sosyal medya hesabından yazıyorsa dikkatli olmalısınız. Özellikle ilk defa tanıştığınız bir hukuk çalışanı direkt cep telefonundan veya Instagram, Facebook gibi sosyal platformlardan size ulaşıyorsa alarm zillerini çalmalıdır.
Kimliğini doğrulamayan avukatlar
Kimliğini doğrulamayan avukatlar şüpheyle yaklaşmanız gereken diğer bir noktadır. Gerçek avukatlar, talep edildiğinde mutlaka baro kayıt numarası, adı-soyadı ve çalıştığı hukuk bürosunun bilgilerini paylaşır. Dolandırıcılar ise genelde bu bilgileri ya geçiştirir ya da yanlış/eksik bilgiler verir. Bilgilerinin sorgulanmasını istemeyen veya baro kaydını kontrol etmenizi gereksiz gören kişilerden uzak durmalısınız. Her zaman www.barolarbirligi.org.tr adresinden veya ilgili baronun internet sitesinden avukat sorgulama yapılabilir. Kimlik konusunda ısrarlı davranan biri, sizin güveninizi kazanmak yerine zaman kazanmaya çalışıyor olabilir.
Faturasız ve IBAN’sız para talepleri
Faturasız ve IBAN’sız para talepleri dolandırıcıların sık başvurduğu bir yöntemdir. Gerçek hukuk büroları, yapılan her ödeme için dekont, makbuz veya fatura düzenlemekle yükümlüdür. Ayrıca ödemeler genellikle firmanın veya avukatın resmi IBAN numarası üzerinden alınır. Eğer sizden karekodla, mobil ödeme ile ya da hiç tanımadığınız bir kişinin şahsi hesabına para göndermeniz isteniyorsa bu ciddi bir risktir. “Banka hesabı şu anda kullanılamıyor, farklı hesaba gönderin” veya “Fatura sonra düzenlenecek” türünden bahaneler, dolandırıcılığın işaretidir. Faturasız bir ödeme hiçbir zaman resmi ve yasal sayılmaz.
Gerçeklik kontrolü yapılmayan belgeler
Gerçeklik kontrolü yapılmayan belgeler de dolandırıcılık şüphesini artırır. Dolandırıcılar, genellikle üzerinde logo, isim ve mühür bulunan sahte belgeler göndererek sizi inandırmaya çalışır. Özellikle e-posta ya da mesaj ile gelen mahkeme kararları, icra tebligatları ya da uzlaştırmacı yazıları sorgulanmadan güvenilmemelidir. Gerçek bir avukat veya hukuk bürosu, her zaman orijinal belgeleri, UYAP veya PTT üzerinden size ulaştırır ve dilediğinizde doğrulama imkânı sunar. Bilmediğiniz bir kaynaktan gelen belgeler için mutlaka ilgili adliyeye, baroya veya hukuk bürosuna danışarak gerçekliğini kontrol edin. Unutmayın, dijital ortamda gönderilen belgelerin orijinal olup olmadığını anlamak kolay değildir; sorgulamadan hiçbir belgeye veya bilgiye güvenmemeniz gerekir.
Avukat ve Hukuk Bürosu Bilgilerinin Doğrulanması
Baro kaydı sorgulama
Baro kaydı sorgulama, bir avukatın gerçekten faal ve kayıtlı olup olmadığını öğrenmenin en güvenilir yoludur. Türkiye'de her avukat bir baroya kayıtlı olmak zorundadır. Barolar Birliği’nin resmi web sitesinde veya il barolarının kendi internet sayfalarında “avukat sorgulama” bölümü bulunur. Buradan avukatın adı ve soyadıyla kayıt durumu, sicili ve hangi baroya bağlı olduğu öğrenilebilir. Baro kaydında yer almayan bir kişi kesinlikle hukuki işlem yapamaz. Herkese açık bu hizmet sayesinde şüpheli bir avukat bilgisini kolayca kontrol edebilirsiniz.
Fiziksel adres ve sabit telefon kontrolü
Fiziksel adres ve sabit telefon kontrolü yapmak, bir hukuk bürosunun gerçekliğini anlamada önemli bir adımdır. Gerçek avukatlık ofislerinin mutlaka sabit ve doğrulanabilir bir adresi ile şehir şebekesine bağlı bir sabit telefonu olur. Sahte hukuk büroları genellikle yalnızca cep telefonu veya WhatsApp hattı kullanır. İnternetten veya barodan alınan ofis adresinden bizzat ziyarette bulunmak, varsa tabelayı görmek çok faydalıdır. Ayrıca telefon numarasının şehir kodunu ve işletme adına kayıtlı olup olmadığını araştırmak da güven sağlar.
Avukat sicil ve iletişim bilgisinin sorgulanması
Avukat sicil ve iletişim bilgisinin sorgulanması, bir avukatın mesleki geçmişi ve güncel bilgileri açısından önemlidir. Türkiye Barolar Birliği ve il barolarının internet sitelerinde avukatların sicil numarası, iletişim bilgileri, bağlı olduğu baro ve geçmişteki disiplin cezaları sorgulanabilir. Eğer avukat size yalnızca şahsi iletişim kanalları veriyorsa ve bu bilgiler baro kayıtlarında bulunmuyorsa, dikkatli olmalısınız. Gerçek avukatlar şeffaf biçimde sicil bilgilerini paylaşmaktan çekinmezler ve kendilerine ulaşılması için çeşitli resmi iletişim yolları sunarlar.
Yetkili aracıların ve resmi kanalların kullanımı
Yetkili aracıların ve resmi kanalların kullanılması, dolandırıcılığa karşı korunmada etkilidir. Özellikle hukuki süreçlerde, iletişim “baro”, “Türkiye Barolar Birliği” veya UYAP Avukat Portalı gibi resmi sistemler üzerinden olmalıdır. Yasal tebligatlar PTT ve E-Devlet aracılığıyla yapılır. Arabuluculuk veya uzlaşma gibi hizmetlerde bakanlık onaylı resmi listelere ulaşarak gerçek arabulucu veya uzlaştırmacı ile temas kurulmalı. Tanımadığınız mecralarda, sosyal medyada ya da WhatsApp üzerinden iletilen mesajlara itibar etmemelisiniz. Her zaman resmi ve doğrulanabilir yolları tercih ederek bilgilerinizin ve haklarınızın güvence altında olduğundan emin olabilirsiniz.
Resmi Tebligat ve Bildirim Yöntemleri
E-devlet kullanımı ve UYAP SMS sistemi
E-devlet kullanımı ve UYAP SMS sistemi, resmi tebligatların güvenli olarak vatandaşlara iletilmesini sağlar. E-devlet kapısı, devletle ilgili birçok işlemin güvenli şekilde gerçekleşmesi için tasarlanmıştır. Resmi tebligatlar, çoğunlukla e-devlet üzerinden görüntülenebilir. Herhangi bir hukuki konu hakkında devlet tarafından size bir bildirim yapılacaksa, genellikle e-devlet veya UYAP sisteminden SMS ile bilgilendirme gelir.
UYAP SMS sistemi, adliyeden gönderilen resmi bilgilendirmeleri cep telefonunuza doğrudan iletir. Bu sistemde, mesajın ilk satırında genellikle “UYAP BİLGİLENDİRME” ya da “T.C. ADALET BAKANLIĞI” ifadesi yer alır. Mesajda adınıza açılmış bir dava, icra takibi veya resmi işlemin detayları ve dosya numarası gibi bilgiler bulunur. Dolandırıcılar ise genelde bu formatı taklit edemez; çoğu zaman eksik bilgiler paylaşırlar veya size doğrudan bir link verirler.
Gerçek tebligatlar için asla WhatsApp ya da şahsi kanallar kullanılmaz. Eğer bir bildirim WhatsApp, Telegram veya kişisel e-posta ile geldiyse, hemen şüphe etmek gerekir. Gerçek resmi bilgilendirmeler sadece e-devlet ya da UYAP üzerinden yapılır ve genellikle sizi doğrudan sisteme yönlendirir.
Gerçek tebligat ile sahte tebligatın farkları
Gerçek tebligat ile sahte tebligat arasındaki en temel fark, kaynağın doğruluğudur. Gerçek tebligatlar, adli merciler veya devlet kurumları tarafından size gönderilir. Kapınıza gelen tebligatlarda genellikle posta memurunun imzası, tarih ve tebliğ eden kurumun mührü bulunur. Ayrıca, takip edilebilecek bir tebligat numarası olur.
Sahte tebligatlar ise çoğunlukla e-posta, SMS ya da sosyal medya yoluyla gelir ve gönderen bilgi kısmında resmi kurum ismi yerine sadece bir telefon numarası veya e-posta adresi yer alır. İçeriğinde sizi panikletmek, hızlı davranmaya yönlendirmek gibi ifadeler sıkça bulunur: “Hemen şu numarayı ara”, “Acilen ödeme yapmazsan hapis cezası alacaksın” gibi tehditlerle doludur.
Gerçek bir tebligat size ulaştığında, içeriği her zaman açık ve nettir. Eğer bir tebligatta anlamını bilmediğiniz kelimeler, saçma ifadeler veya net olmayan bilgiler varsa, doğruluğundan şüphe edebilirsiniz. Yasal yollarla gelen bildirimlerde asla IBAN numarasına havale yapmanız istenmez; ödemeler hep devletin anlaşmalı veznelerinden ya da sistemlerinden yapılır.
Makbuz ve resmi ödeme belgeleri
Makbuz ve resmi ödeme belgeleri, resmi işlemlerinizin karşılığında size verilen yasal evraklardır. Gerçek bir ödeme yaptığınızda mutlaka resmi bir makbuz alırsınız. Bu makbuzda kurumun ismi, ödeme miktarı, hangi işlem için ödeme yaptığına dair detaylar ve tarih yer alır. Ayrıca, ödeme bir avukata yapılıyorsa mutlaka avukatın kaşe ve imzası olmalıdır.
Dolandırıcılar ise genellikle makbuz vermez veya ekran görüntüsüyle sahte makbuz üretir. Gerçek bir hukuk bürosu veya devlet kurumu size e-posta ile ya da WhatsApp’tan makbuz göndermez; faturalı ve resmi yolu kullanır. Faturasız ya da IBAN’lı para talepleriyle sahte belgeler sunanlara kesinlikle itibar edilmemeli.
Her ödeme sonrası mutlaka alınan belgenin gerçek olduğunu, vergi levhası veya kurum mührü taşıyıp taşımadığını kontrol etmek gerekir. Unutmayın, gerçek resmi işlemlerde belge almak sizin hakkınızdır ve bu belge ileride yasal delil olarak kullanılabilir. Şüphelendiğinizde muhakkak ilgili kurumu veya avukatlık barosunu arayarak belgelerin doğruluğunu sorgulayın.
Sahte Avukat ve Hukuk Bürosundan Korunma Yöntemleri
Avukatın geçmişi ve referanslarının araştırılması
Avukatın geçmişi ve referanslarının araştırılması, dolandırıcılık riskini önemli ölçüde azaltır. Bir avukat ya da hukuk bürosu ile çalışmaya başlamadan önce, Baro’nun resmi internet sitesinden avukatın sicilini sorgulamak mümkündür. En basit yöntemle ‘Türkiye Barolar Birliği Avukat Arama’ bölümünden ismi ve soyadı ile kimlik kontrolü yapılabilir. Ayrıca, sosyal medya ve internet üzerindeki yorumlar ve daha önce hizmet alanların deneyimleri de fikir verir. Güvenilir bir avukat, genellikle geçmişteki müvekkillerinden olumlu geri dönüşler alır. Özellikle iş yapacağınız avukat veya büro daha önce büyük işlere imza attıysa veya tanınan bir isimse, çevrenize ve uzman internet forumlarına danışabilirsiniz.
Sözleşme ve danışmanlık şartlarının sorgulanması
Sözleşme ve danışmanlık şartlarının sorgulanması, ileride yaşanacak olumsuzlukların önüne geçmek için şarttır. Herhangi bir hukuki işlemde, yapılacak işin detaylarını ve ücretlendirme yöntemini içeren bir sözleşme imzalanmalıdır. Sözlü ifadeler ya da mesajlaşmalar bazen yanlış anlaşılmalara neden olabilir. Sözleşmede avukatın adı, baro sicil numarası, ofis adresi ve işin kapsamı açıkça yazmalı. Şüpheli durumlarda, avukatın sunduğu danışmanlık hizmetinin resmi olup olmadığını ve bir makbuz verilmesini istemek hayati önem taşır. Hiçbir profesyonel avukat, faturasız ödeme veya baştan IBAN’a para gönderilmesini istemez.
Şüpheli iletişimleri resmi makamlara bildirme
Şüpheli iletişimler karşısında paniğe kapılmadan önce, iletişimin kaynağını sorgulamak en önemli adımdır. Kendini avukat veya hukuk bürosu çalışanı olarak tanıtan birinin sizi acil ödeme yapmaya zorlaması, SMS veya WhatsApp üzerinden iletişim kurması, şüpheli durumlardandır. Böyle bir durumda hemen yaşadığınız ilin barosunu arayarak danışabilir ya da emniyet güçleri ile iletişime geçebilirsiniz. Ayrıca, şüpheli numara aracılığıyla gönderilen mesaj, e-posta ya da belgeyi Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (BTK) veya Siber Suçlarla Mücadele Müdürlüğü’ne ihbar edebilirsiniz.
Dolandırıcılıkla karşılaşınca yapılması gerekenler
Dolandırıcılıkla karşılaşınca hızlı hareket etmek ve soğukkanlı kalmak önemlidir. Öncelikle gerçekleşen dolandırıcılığın boyutunu ve elinizdeki kanıtları gözden geçirin. Sahte belgeler, sahte avukat isimleri, ortaya çıkan zarar ve tüm iletişim kayıtları toplanmalıdır. Ardından adli sürecin başlatılması gerekir. Aşağıda adım adım yapılması gerekenler yer alıyor:
Suç duyurusu ve şikayet yolları
Suç duyurusu için en yakın savcılığa giderek olayın detaylarını yazılı ve sözlü şekilde anlatıp, elinizdeki delilleri ekleyebilirsiniz. Ayrıca e-Devlet üzerinden de (özellikle siber dolandırıcılıklarda) Online suç duyurusu yapılabilir. Baro başvurusu ile ilgili avukat hakkında disiplin soruşturması başlatılması da mümkündür. Çoğu dolandırıcılık vakası için Polis veya Jandarma’nın Bilişim Suçları birimine başvurulabilir.
İletişim ve belge saklama tavsiyeleri
Tüm görüşmeleri ve size gelen her türlü mesaj, e-posta, arama kayıtları gibi iletişimleri mutlaka saklayın. WhatsApp yazışmaları, arama ekran görüntüleri veya belgelerin fotoğrafları, ilerideki hukuki süreçte çok değerli delil olabilir. Ayrıca, banka dekontları ve ödeme belgeleri de kaybolmamalı. Hiçbir belgeyi silmeden, gerektiğinde adli mercilere veya baroya sunmak üzere güvenli bir yerde tutmak gereklidir.
Bu yöntemlerle hem kendinizi hem de yakın çevrenizi sahte avukat ve hukuk bürosu dolandırıcılığına karşı daha güvende tutabilirsiniz.
Dolandırıcılığa karşı şikayet süreci
Dolandırıcılık mağdurlarının haklarını koruyabilmeleri için şikayet sürecini doğru başlatmaları çok önemlidir. Dolandırıcılığa uğradıysanız, ilk adım olarak bulunduğunuz yerdeki polis merkezine ya da en yakın Cumhuriyet Savcılığı’na giderek şikayet dilekçesi vermeniz gerekir. Şikayet dilekçesinde olayın detaylarını, dolandırıcı ile iletişiminizi ve elinizdeki tüm delilleri (SMS, e-posta, WhatsApp yazışması, sahte belge vb.) eksiksiz şekilde belirtmek büyük önem taşır. Ayrıca e-devlet üzerinden de savcılığa suç duyurusunda bulunmak mümkündür. Şikayet işleminiz sonrasında yetkili makamlar gerekli incelemeyi başlatır ve olayın aydınlatılması için çalışır.
İcra takibi ve tazminat yolu
Dolandırıcılık nedeniyle mağdur olduysanız, maddi kayıplarınızı geri almak için icra takibi başlatabilirsiniz. Bunun için, dolandırıcıya karşı asliye hukuk mahkemelerinde dava açılabilir ve dava sonucunda alınan ilam doğrultusunda icra dairesine başvuru yapılabilir. Ayrıca maddi zararın yanı sıra, yaşanan stres ve mağduriyet için tazminat davası da açmak mümkündür. Her iki süreçte de bir avukattan destek almak işlemlerin daha hızlı ve doğru ilerlemesi açısından faydalı olur.
Baro ve savcılık başvuruları
Dolandırıcılık olaylarında, eğer dolandırıcı olarak kendini avukat ya da hukuk bürosu çalışanı olarak tanıtan biri söz konusuysa, bağlı olduğu baroya başvuru yapılması çok önemlidir. Barolar, gerçek avukatların sicil kontrolünü yapabilir ve sahte avukatlara karşı da inceleme başlatır. Ayrıca savcılığa yapılan başvurularda dolandırıcıların cezai şekilde yargılanabilmesi için süreç başlatılır. Baro başvuruları genellikle yazılı olarak ve detaylı şekilde yapılmalıdır.
Polis ve bilişim suçları birimine müracaat
Dolandırıcılık elektronik ortamda ya da telefon üzerinden gerçekleşmişse, mutlaka polis ve özellikle bilişim suçları birimine müracaat edilmelidir. Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı ve emniyetin ilgili internet şubeleri bu tür suçlara karşı aktif çalışır. Suç duyurusu sırasında elinizdeki dijital delilleri (ekran görüntüleri, yazışmalar, gönderilen SMS veya e-postalar gibi) mutlaka yetkililere sunun. Böylece dolandırıcıların izinin sürülmesi ve yakalanması kolaylaşır.
Hukuki danışmanlık ve dava açma imkanları
Dolandırıcılık mağdurlarının en önemli haklarından biri hukuki danışmanlık alma hakkıdır. Size yardımcı olabilecek bir avukat ile görüşerek, hem haklarınızı öğrenebilir hem de izlemeniz gereken adımlar hakkında profesyonel bilgi edinebilirsiniz. Eğer maddi imkanınız yoksa, baroların adli yardım hizmetlerine başvurarak ücretsiz avukat desteği alma hakkınız da bulunur. Bunun dışında, karşı taraf hakkında hem ceza davası hem de alacak davaları açarak maddi ve manevi hakkınızı arayabilirsiniz. Unutmayın, hukuki süreci ne kadar hızlı başlatırsanız hakkınızı geri alma şansınız da o kadar yüksek olur.
Hukuk Bürosu Dolandırıcılığında Sık Görülen Senaryolar ve Örnekler
Borç ve icra takip SMS’leri
Borç ve icra takip SMS’leri son yıllarda en sık karşılaşılan hukuk bürosu dolandırıcılığı yöntemlerinden biridir. Dolandırıcılar genellikle "Hakkınızda icra takibi başlatıldı", "11000 TL borcunuzdan dolayı icra işlemleri başlayacaktır" gibi tehdit edici mesajlar gönderir. Bu mesajlarda yasal süreçten kurtulmak için belirtilen numaraları aramanız ya da acilen belirli bir hesaba para göndermeniz istenir. Mesajlar çoğunlukla panik yaratacak şekilde yazılır ve acil işlem yapılmazsa haciz, maaş kesintisi gibi tehditler içerir.
Bu tür mesajlara karşı dikkatli olmak, mesajdaki iletişim bilgilerinin doğruluğunu sorgulamak ve asla bilinmeyen hesaplara para göndermemek gerekir. Gerçek bir icra takibi için öncelikle adınıza düzenlenmiş resmi bir tebligatın, genellikle PTT yoluyla ve mavi zarfta, elinize ulaşmış olması gerekir. E-devlet hesabınızdan da kontrol etmek her zaman daha güvenlidir.
Uzlaştırma ve şantaj dolandırıcılığı örnekleri
Uzlaştırma ve şantaj dolandırıcılığı örneklerinde ise dolandırıcılar genellikle "Arabulucu" ya da "uzlaştırmacı avukat" gibi ünvanlar kullanırlar. Hakkınızda bir suç duyurusu olduğu, şikayetçiyle anlaşırsanız dava açılmayacağı gibi açıklamalarla para talep ederler. Özellikle cinsel içerikli mesajlar, uygunsuz yazışmalar veya sahte suç isnatlarıyla kişiyi korkutarak uzlaşma bedeli adı altında para isterler.
Şantaj dolandırıcılıklarında, mağdurlar korku ve panik halindeyken asılsız suçlamaları araştırmadan istenen ödemeyi yapmaya yatkındır. Gerçek bir uzlaştırma süreci ise adliye, baro veya uzlaştırma büroları üzerinden tamamen resmi yollarla yürütülür ve telefonla ödeme veya şahsi IBAN’a para istemek mümkün değildir. Böyle bir durumda resmi kanallar dışında gelen talepleri dikkate almamak gerekir.
Sahte internet sitesi tuzakları
Sahte internet sitesi tuzakları da hukuk bürosu dolandırıcılığında sıkça kullanılır. Dolandırıcılar, gerçek hukuk bürolarının veya resmi kurumların internet sitesine benzer, sahte web siteleri oluştururlar. Siteye giren kişiler, iletişim kısmında yazılı olan numaraları aradıklarında kendilerini avukat ya da hukuk danışmanı olarak tanıtan dolandırıcılar ile karşılaşır.
Yine ödemelerin şahsi IBAN’a yapılması istenebilir veya kişisel bilgileriniz talep edilir. Bazı sahte sitelerde "Borç sorgulama" veya "Anında dava başlatma" gibi formlar düzenlenmiştir. Bilgilerinizi girmeniz istenir ve ardından size dönüş yapılır. Bu tür sitelere karşı Adalet Bakanlığı, Türkiye Barolar Birliği gibi resmi web sitelerini mutlaka kontrol etmeniz, E-devlet kapısını kullanmanız en doğrusudur.
Sosyal medya ve e-posta dolandırıcılığı örnekleri
Sosyal medya ve e-posta üzerinden dolandırıcılık son yıllarda daha da yaygın hale gelmiştir. Dolandırıcılar, kendilerini avukat ya da hukuk bürosu çalışanı olarak tanıtan hesaplar üzerinden kişilere mesaj atar. E-posta yoluyla ise "Hakkınızda dava açıldı", "Acil ödemezseniz icra süreciniz başlayacak" veya "Tahsilat davanız onaylandı" başlıklı sahte e-postalar gönderilir.
Sosyal medya ve e-posta dolandırıcılığında çoğunlukla marka logo ve isimleri kopyalanır, kişilere bir link ya da ödeme talimatı iletilir. Böyle bir durumda mesajın geldiği hesabın doğruluğu mutlaka sorgulanmalı, resmi onay işaretine ve iletişim bilgilerinin baro ve kurumlar ile uyuşup uyuşmadığına bakılmalıdır. Hiçbir resmi kurum veya hukuk bürosu sosyal medya üzerinden para istemez. Bu tip mesajlara asla itibar edilmemesi gerekir.
Dolandırıcılığa Karşı Pratik Önlemler ve Uyarılar
Resmi merciler dışında ödeme yapmama
Dolandırıcılığa karşı pratik önlemler arasında en önemlisi, ödemeleri sadece resmi merciler üzerinden yapmak olmalı. Hiçbir gerçek hukuk bürosu veya avukat size şahsi hesaplar üzerinden, IBAN numarası vererek para göndermenizi istemez. Ödemeler ya doğrudan hukuk bürosunun adının yazılı olduğu banka hesabına ya da adliyedeki resmi veznelere yapılır. Eğer bir avukat veya hukuk bürosu, şahsi banka hesabına ya da farklı bir kişiye ödeme yapmanızı istiyorsa, büyük olasılıkla dolandırılmak üzeresiniz demektir. Özellikle ödeme ile ilgili aceleci davranılması isteniyorsa mutlaka bir kere daha düşünmeniz gerekir.
Şüpheli belgeleri mutlaka kontrol ettirme
Dolandırıcılar genellikle sahte belgeler kullanarak insanları kandırmaya çalışır. Eğer elinize bir tebligat, mahkeme yazısı veya ödeme talebi geldiyse ve gerçekliğinden şüphe ediyorsanız, mutlaka resmi kurumlarla iletişime geçerek bu belgelerin doğruluğunu kontrol ettirin. E-devlet üzerinden ya da adliye kalemlerine başvurarak belge kontrolü yapabilirsiniz. Özellikle belge üzerinde eski veya silik mühürler, yanlış bilgiler, garip imzalar ya da rastgele dosya numaraları olması şüphe sebebidir. Hiçbir belgeyi doğrulamadan hareket etmeyin.
Şahsi bilgileri paylaşmama
Şahsi bilgilerin korunması dolandırıcılık riskini en aza indirmek için şarttır. Telefonla arayan ya da mesaj atan biri sizden TC kimlik numarası, adres, banka bilgileri gibi özel bilgilerinizi istiyorsa kesinlikle paylaşmayın. Gerçek avukatlar ve hukuk büroları, sizi telefonda bu şekilde sorgulamaz. Sadece resmi sistemi kullanarak iletişime geçerler ve sizden hassas bilgi talep etmezler. Şüpheli bir arama ya da mesajda, karşı tarafa hiçbir kimlik ya da finansal bilgi vermeyin.
Tanımadığınız kişilere asla para göndermeme
Tanımadığınız ya da gerçekliğinden emin olmadığınız hiç kimseye kesinlikle para göndermeyin. Bir borcunuz olduğunu veya icra işlemi başlatılacağını iddia eden kişiler sizden para isterlerse hemen durumu araştırın. Hangi avukat ya da hukuk bürosu ile muhatap olduğunuzu, Baro’dan veya e-devlet üzerinden sorgulayın. Unutmayın, dolandırıcılar genellikle acele ettirerek, korkutarak ve zaman baskısı kurarak para koparmaya çalışır. Kimseden baskı altında para göndermeyin.
Avukat ya da hukuk bürosu ile iletişime geçerken dikkat edilmesi gerekenler
Avukat ya da hukuk bürosu ile iletişim kurarken bazı önemli noktalara dikkat etmek gerekir. Öncelikle, iletişim kurduğunuz kişinin Baro’da kaydının olup olmadığını kontrol edin. Ofisinin adresi ve sabit telefonu var mı, web sitesinin gerçekliği sorgulanmalı. E-posta adresinin kurumsal olup olmadığına bakın ve size verdikleri bilgileri e-devlet ya da UYAP üzerinden kontrol edin. Gerçek hukuk büroları genellikle açık adres verir, sabit ve kurumsal telefonlarla ulaşılabilir olur. Şahsi telefon numaraları, sosyal medya mesajları ya da uydurma internet siteleri üzerinden iletişime geçenlere karşı çok dikkatli olun. Emin olmadan hiç kimseye bilgi vermeyin ve ödemede bulunmayın.
Sonuç ve Bilinçli Hareket Etmenin Önemi
Bilgi ve farkındalıkla koruma sağlama
Bilgi ve farkındalıkla koruma sağlama, hukuk bürosu dolandırıcılığı gibi riskli durumlara karşı en önemli savunma yöntemlerinden biridir. Dolandırıcılar, insanların bilgisizliğinden ve aceleci davranmalarından yararlanır. Bu nedenle, özellikle adınız hukukla ilgili bir meselede geçtiğinde, panik yapmadan önce konuyu iyice anlamak gerekir.
Dolandırıcıların sıkça kullandığı sahte belge, tehdit içerikli telefon veya resmi gibi görünen evraklarla karşılaşırsanız, önce doğruluğundan emin olmadan hiçbir bilgi paylaşmamalısınız. Eğer daha önce benzer vakaları bilmiyorsanız, internette ve basında bu konuda yayımlanan haberleri düzenli olarak takip edebilirsiniz. Sahte avukat ve hukuk bürosu tuzaklarıyla ilgili örnekleri okuyarak, benzer bir durumla karşılaştığınızda hemen durumu analiz edebilirsiniz.
Kendinizi korumak için, avukatların baro kaydını sorgulamak, gelen bildirimlerin doğruluğunu e-devlet gibi resmi kanallardan kontrol etmek, sosyal medya veya e-posta yoluyla ödeme talep edenlere asla para göndermemek gibi önemli adımlar atmalısınız. Unutmayın, bilgi sahibi olmak ve bilinçli davranmak dolandırıcılığın önüne geçmenin en güçlü yollarındandır.
Hukuki destek almadan harekete geçmeme
Hukuki destek almadan harekete geçmek, çoğu zaman telafisi güç zararlara yol açabilir. Bir hukuk bürosu ya da avukat tarafından arandığınızı düşündüğünüzde, hemen ödeme yapmak ya da özel bilgilerinizi paylaşmak yerine mutlaka uzman bir avukata danışmalısınız.
Resmi görünen bir evraka veya acil ödeme taleplerine karşı rehavete kapılmak yerine, çevrenizde güvendiğiniz avukatlarla irtibata geçin. Eğer bir avukatınız yoksa, bulunduğunuz ilin barosunu arayarak avukat doğrulaması yapabilir veya süreci onlara anlatabilirsiniz.
Unutmayın, gerçek bir hukuk süreci uzun ve resmi bir yol izler. Her zaman profesyonel bir hukuk desteği almak hata yapmanızı önler ve hak kaybı yaşamanızın önüne geçer. Dolandırıcılık vakalarında hukuki destek almak, aynı zamanda haklarınızı aramanız için en önemli adımdır.
Kısacası; asla tek başınıza veya aceleyle karar vermeyin. Avukatınız veya resmi makamların yönlendirmeleri olmadan maddi ya da kişisel bilgilerinizi paylaşmayın. Böylelikle hem kendinizi hem de sevdiklerinizi dolandırıcılığa karşı çok daha iyi koruyabilirsiniz.